Bardzo szwedzkie słowa #7

Hejsan! Wracam do Was dziś z kolejnymi szwedzkimi słówkami, których nie przetłumaczymy jednym słowem na polski. Poznamy pięć słów z różnych dziedzin, którymi na pewno zadziwicie Waszych szwedzkich znajomych. Zaczynamy!

1. Köttrymd

Köttrymd oznacza dosłownie “mięsna przestrzeń”. Pewnie Was nie zaskoczę pisząc, że nie chodzi tu o dział mięsny w sklepie czy rzeźnię. Mała podpowiedź: chodzi o przeciwieństwo cyberrymden. Już wiecie? Chodzi o coś, co nie jest przestrzenią internetową, tylko przestrzenią rzeczywistą, prawdziwym światem, „realem”.

Det är dags att lämna mobilen. Köttrymden kallar – jag är hungrig. – Czas zostawić komórkę. Real wzywa – jestem głodna.

2. Barnasinne

Słowo barn (dziecko) pewnie wszyscy znacie, sinne jest już mniej oczywiste. Oznacza zmysł, umysł, serce. Barnasinne można przetłumaczyć na kilka sposobów, w zależności od kontekstu – niewinność, wewnętrzne dziecko, dziecięce serce. Spójrzmy na przykłady:

Jag är i kontakt med mitt barnasinne. – Mam kontakt z moim wewnętrznym dzieckiem.

Vi har vårt barnasinne kvar. Har ni ert barnasinne kvar? – Mamy wciąż w sobie dziecięcą beztroskę. A wy macie wciąż tę dziecięcą beztroskę?

Nie mylić z barnslig – dziecinny, infantylny.

3. Snålringa

Snålringa jest obecnie moim ulubionym słówkiem. Cóż może oznaczać połączenie słów „skąpy, chciwy” i „dzwonić”? Dzwonić za darmo? Dzwonić rzadko? Otóż nie! Snålringa oznacza ”puścić sygnał” , czyli zadzwonić do kogoś i rozłączyć się, zanim ten ktoś zdąży odebrać. Czyli zanim zacznie nam naliczać opłaty.

– Tjena Elias, jag såg att du snålringde. – Hej, Elias, widziałam, że puściłeś strzałkę.

– Ja, dåligt med pengar, förstår du. – Kiepsko z kasą, rozumiesz.

4. Bildrulle

Bildrulle (bil + drulle), to dosłownie ciołek/gamoń samochodowy, a konkretnie – pirat drogowy. Ktoś, kto jedzie nieostrożnie i naraża siebie i innych na niebezpieczeństwo.

Han är en riktig bildrulle på vägarna och förr eller senare kommer det att hända något. – On jest prawdziwym piratem drogowym (na drodze), prędzej czy później coś się wydarzy.

Pamiętajcie koniecznie o użyciu rodzajnika en!

A teraz zwrot akcji… bildrulle (bild + rulle) oznacza też rolkę filmową! Dziś jest to słowo dość przestarzałe, raczej powiemy kamerarulle. Piszę Wam o tym, żebyście uważali z wymową – bo zależnie od tego, w którym miejscu to słowo rozdzielicie (bil–drulle czy bild–rulle) zupełnie zmieni się znaczenie.

5. Pålägg

Na koniec słowo, które przetłumaczymy na polski bardzo opisowo. Pålägg jest wszystkim tym, co możemy lägga på en macka – serem, pastą, szynką, pasztetem, pomidorem, co tylko dusza zapragnie. Definicja słowa smörgås na szwedzkiej Wikpedii głosi, że ”En smörgås eller vardagligt macka är en eller flera bitar bröd, med ett eller flera pålägg.”, czyli „Kanapka, potocznie macka, to jeden lub kilka kawałków chleba z jedną albo kilkoma pålägg”. Jeżeli zastanawiacie się, czy to słowo jest w ogóle użyteczne, to śpieszę z odpowiedzią – TAK. Jednym z licznych przykładów jego użyteczności jest katalog online marketu ICA. Pod hasłem pålägg znajdziecie tu sery, wędliny, również w wersji wegetariańskiej czy wegańskiej.

Liczę na Was w jutrzejszym quizie!:)) Vi ses!

Tekst: Anna Hamanowicz