Przeczenia w języku szwedzkim

Hejsan! W dzisiejszym wpisie zajmiemy się tworzeniem przeczeń w języku szwedzkim. Na początek klasyka, czyli słówko inte. W zdaniach głównych w szyku prostym – czyli tych wszystkich, które zaczynamy od podmiotu stoi po pierwszym czasowniku (czyli tym który odmieniamy przez osoby):

Hon kan inte spela piano. –Ona nie potrafi grać na pianinie. 

Jag vet inte. –Nie wiem.

Han ville inte gå på bio. –On nie chciał iść do kina. 

W zdaniach głównych w szyku przestawnym, czyli tych, które zaczynamy od czegoś innego niż podmiot znajdzie się właśnie po nim.

På morgonen äter han inte frukost. –Rano nie je śniadania. 

I sommar vill jag inte åka till Paris. – Latem nie chcę jechać do Paryża.

Po podmiocie inte znajdzie się również w pytaniach:

Varför svarar du inte? –Dlaczego nie odpowiadasz?

Kommer han inte idag?- Czy on dziś nie przyjdzie?

Sprawa wygląda odrobinę inaczej, gdy w grę wchodzą zdania podrzędne (bisatser). Wtedy inte stoi przed pierwszym czasownikiem. Jest to tak zwana BIFF regeln, o której Ania opowiadała tutaj. Przykłady:

Jag tror att hon inte kan spela piano. – Myślę, że ona nie potrafi grać na pianinie.

Han säger att han inte vet. – On mówi, że nie wie.

De vet att hon inte kan svenska. – Oni wiedzą, że ona nie umie szwedzkiego. 

A czy zamiast inte można użyć nej? To zależy!

Inte używamy, kiedy zaprzeczamy jakiejś czynności. Nej zaprzecza natomiast całemu zdaniu:

– Vill du ha mer socker? – Nej, tack. – Chcesz więcej cukru? Nie, dziękuję. 

– Är du trött? – Nej. – Jesteś zmęczona? Nie.

– Arbetar du idag? – Nej. Pracujesz dzisiaj? Nie.

Kolejne sposoby na wyrażenie negacji to słówka ingen, inget, inga (żaden, żadne). Ingen dla słówek rodzaju EN, inget dla słówek rodzaju ETT, a inga dla liczby mnogiej. 

Jag har ingen bil. – Nie mam żadnego samochodu.

Jag har inget barn. – Nie mam żadnego dziecka.

Jag har inga pengar. – Nie mam żadnych pieniędzy. 

W polskim tłumaczeniu możemy oczywiście pominąć żadne/żadnego i powiedzieć po prostu nie mam samochodu, dziecka, pieniędzy.

Uwaga: ingen, inget, inga zawierają już w sobie przeczenie, więc nie dodajemy już nic więcej. 🙂 

A na koniec ciekawostka, w języku szwedzkim możemy natrafić na takie wyrazy jak icke czy ej. One też wyrażają przeczenie, ale są to zazwyczaj bardzo konkretne sytuacje. 

Złożenia, które występują z icke:

icke-rökare – niepalący

icke godkänd – niezatwierdzony 

Ej zaobserwować możemy na znakach czy tablicach informacyjnych, szczególnie w komunikacji miejskiej. 

Beträd ej gräsmattan! – Nie wchodź na trawnik!

Gäller ej buss och taxi! – Nie dotyczy autobusów i taksówek!

Luta er ej mot dörren! – Proszę się nie opierać  o drzwi!

To tyle na dzisiaj, do zobaczenia!

Tekst: Zuzanna Sroka