Blog

Autor: Ania Kicka

Data dodania: 22 grudnia, 2021

Śpiewaj z Humlą! #1 – Midnatt råder

Święta już lada chwila, a z nimi okazja do śpiewania i… nauki szwedzkiego! Może słuchaliście jakichś znanych kolęd po szwedzku, może macie dzieci, które w szkole uczyły się typowych piosenek świątecznych. A może nie obchodzicie świąt i nie znacie szwedzkich piosenek świątecznych, ale gdzieś słyszeliście wpadające w ucho „tipp tapp, tipp tapp, tippe tippe tipp tapp”. Każdy z Was na pewno skorzysta na nauczeniu się poniższej piosenki 😊) Midnatt råder jest jedną z najbardziej znanych szwedzkich piosenek świątecznych. Została opublikowana w 1898 roku i do dziś cieszy się niesłabnącą popularnością – głównie wśród dzieci. Opowiada o skrzatach świątecznych (tomtenissar), które skradają się do pokoju, jedzą świąteczne jedzenie, skaczą po talerzykach, tańczą naokoło choinki, po czym po sobie sprzątają i znikają z powrotem w kątach. Jest to bardzo uroczy utwór, idealny na zimny, ciemny grudniowy wieczór przy lampkach. Znane „tipp tapp” to nic innego, jak odgłos cichych, malutkich kroczków tomtenissar. W tekście zobaczycie kilka dziwnych form znanych Wam czasowników – äro zamiast är, sova zamiast sover. Są to formy, których jeszcze sto lat temu używano w szwedzkim dla liczby mnogiej. Dziś, jak wiecie, każdy czasownik ma tylko jedną formę osobową, niezależnie od liczby i rodzaju.

Dajcie się porwać magii tego ponad stuletniego szwedzkiego hitu. Czytamy tekst!

Midnatt råder

Midnatt råder, tyst det är i husen, tyst i husen
Alla sova, släckta äro ljusen, äro ljusen
Tipp-tapp, tipp-tapp,tippe-tippe-tipp-tapp
Tipp, tipp, tapp


Se, då krypa tomtar upp ur vrårna, upp ur vrårna
Lyssna, speja, trippa fram på tårna, fram på tårna
Tipp-tapp . .


Snälla folket låtit maten rara, maten rara
Stå på bordet åt en tomteskara, tomteskara
Tipp-tapp . .


Hur de mysa, hoppa upp bland faten, upp bland faten
Tissla, tassla: „God är julematen, julematen” Tipp-tapp . .
Gröt och skinka, lilla äppelbiten, äppelbiten Tänk så rart det smakar
Nisse liten, Nisse liten
Tipp-tapp . .


Nu till lekar, glada skrattet klingar, skrattet klingar
Runt om granen skaran muntert svingar, muntert svingar
Tipp-tapp . .


Natten lider. Snart de tomtar snälla, tomtar snälla
Kvickt och näpet allt i ordning ställa, i ordning ställa
Tipp-tapp . .


Sedan åter in i tysta vrårna, tysta vrårna Tomteskaran tassar nätt på tårna, nätt på tårna
Tipp-tapp . .
midnatt (en, -er) – północ,
tyst – cicho sova (IV) – spać,
släckt (=, -a) – zgaszony,
äro= är  

krypa (IV) – pełzać, czołgać się,
vrå (en, -r) – kąt  
speja (I) – wypatrywać ,
trippa (I) – skradać się,
(en, -r) – palec u stopy  

rar (-t, -a) – miły tomte (en, -ar) – krasnal,
skara (en, -or) – grupka


mysa (IIb/IV) – spędzić czas w przytulny sposób; uśmiechnąć się przyjaźnie,
fat (ett, =) – talerzyk
tissla (I) – szeptać,
tassla (I) – szeptać  
gröt (en, -) – kasza,
skinka (en, -or) – szynka


nisse – skrzat/elf świąteczny  
lek (en, -ar) – gra, zabawa,
klinga (I) – brzmieć, dzwonić
(jul)gran (en, -ar) – choinka,
muntert – radośnie,
svinga (I) – chustać się, kiwać się
 

lida (IV) – cierpieć, tu: płynąć (tiden lider = czas płynie), kvickt – prędko,
näpet – uroczo
ställa (IIa) i ordning – ustawić w porządku  


åter – z powrotem,
tassa (I) – iść na palcach
nätt – uroczo

Czy Wam też tipp tapp nie chce wyjść teraz z głowy? 😊 Śpiewajcie, cieszcie się tą pocieszną piosenką i koniecznie nauczcie się nowych słówek, bo jeszcze jutro zakradniemy się do Was z quizem😊 A tymczasem – wszystkiego dobrego, odpocznijcie, zjedzcie coś dobrego i wróćcie do nas z nowymi siłami na naukę szwedzkiego. God jul!

Tekst: Anna Hamanowicz

Pozostałe posty

Halo Szwecja! #196

Czy szwedzcy uczniowie mają problemy z czytaniem? Czy między Malmö a Kopenhagą powstanie metro? I czy korzystanie z chatu GPT to oszustwo? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem informacji mogli […]

Czytaj więcej

Svenska till vardags – i klassrummet del 2

Witam ponownie początkujących uczniów szwedzkiego! Jeżeli nie czytaliście pierwszej części tego wpisu, to chciałabym go Wam serdecznie polecić – nauczycie się tam poleceń, które przeczytacie w podręczniku i usłyszycie od nauczyciela podczas lekcji. Poniższy wpis zawiera natomiast najważniejsze zdania, pytania i odpowiedzi, które na pewno przydadzą się Wam na lekcjach szwedzkiego. Gotowi? Pamiętajcie, że w […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #195

Jaką formę obostrzeń dla imigrantów proponuje rząd? Czy handel internetowy w Szwecji ma się dobrze? I czy wśród załogi statku Vasa mogły być kobiety? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Śpiewaj z Humlą! #8 – Fångad av en stormvind

Tegoroczną Eurowizję wygrała Szwecja z Loreen i piosenką Tattoo. Korzystając z okazji chciałam wspomnieć inną szwedzką artystkę, która kilka razy wystąpiła na Eurowizji. Chodzi oczywiście o Carolę, która aż trzy razy pojawiła się na konkursie – w 1983, 1991 i 2006. Więcej na ten temat przeczytacie w moim wpisie TOP 5: ciekawostki o Melodifestivalen. Dzisiaj […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #194

Czy ekologiczna żywność jest w Szwecji popularna? Jakie nowe wytyczne trafiły do szwedzkiej branży filmowej? Jakiego nowego odkrycia dotyczącego autyzmu dokonali naukowcy z Uppsali? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Ogarniamy zaimki pytające!

Hejsan! Zaczynacie dopiero przygodę ze szwedzkim i chcecie nauczyć się najważniejszych słów niezbędnych do zadawania pytań? A może potrzebujecie szybkiej powtórki? Chcecie sprawdzić, czy znacie wszystkie zaimki pytające? Zapraszam Was do dzisiejszego bloga! Zanim zaczniemy z przykładami: w szwedzkim nie istnieje pytajnik „czy”. Pytania, które na polski przetłumaczymy jako „czy studiujesz?” czy „czy lubisz szwedzki?”, […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #193

Ile osób w Szwecji mieszka samotnie? Jak wiedzie się w Szwecji firmom związanym z handlem? Czy szwedzkie przedszkolaki uczą się już o zrównoważonym rozwoju? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Svenska till vardags – i klassrummet del 1

Witam serdecznie wszystkich świeżo upieczonych uczniów szwedzkiego! Jeżeli wizja nauczenia się tego języka jest dla Was stresująca, to nie bójcie się – każdy z nas kiedyś zaczął przygodę ze szwedzkim i nie zawsze te początki były łatwe 😊. Żeby ułatwić Wam pierwsze kroki w tym godnym podziwu wyzwaniu, przygotowałam dla Was listę przydatnych zwrotów, które […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #192

Czy w szwedzkich szkołach dzieci dostają bezpłatne śniadanie? Czy warto samodzielnie przygotowywać posiłki dla niemowlaków? Z jakiego powodu coraz więcej szwedzkich uczniów uczy się z domu? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza […]

Czytaj więcej

Nie taki diabeł straszny, jak go malują! Czyli jak oswoić partikelverb? #17 LEVA

Jak tam żyjecie, drodzy miłośnicy szwedzkiego? Mam nadzieję, że dobrze, bo dziś skupimy się na czasowniku leva i jego ukrytych znaczeniach! Jeżeli temat partikelverb jest dla Was nowy (koniecznie nadróbcie moje poprzednie wpisy!), to pozwólcie, że przytoczę kilka najistotniejszych informacji. Partikelverb są czasownikami, które łączą się z partykułą i zmieniają dzięki temu znaczenie. Partykuła to […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #191

Czy osoby pracujące w opiece nad starszymi będą musiały zdać test językowy? Czy w Szwecji znajdziemy nielegalne odpady? I jak najlepiej oczyścić miejskie powietrze? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Kącik piosenki disneyowskiej #21 – Visa dig

Jednym z największych hitów wytwórni Disneya ostatnich lat okazała się Kraina Lodu (Frost), bijąca wszelkie rekordy popularności. W 2019 ukazała się druga, pełnometrażowa część tej opowieści i okazała się kolejnym sukcesem. Pobiła rekord pierwszej części i jest drugim najbardziej dochodowym (näst mest inkomstbringande) filmem animowanym w historii (zarobiła niemal półtora miliarda dolarów!) Piosenka „Chcę uwierzyć […]

Czytaj więcej