Blog

Autor: Ania Kicka

Data dodania: 20 sierpnia, 2020

Rozgrzany owsianką, czyli szwedzki slang z Alexandrem Skarsgårdem #2

Tjena! Läget? 😉 Dziś kontynuujemy naukę potocznych wyrażeń i slangu, a naszym nauczycielem będzie Alexander Skarsgård! Ciekawe, ile z tych słów kojarzyliście już wcześniej, a ile z nich znacie z innych moich wpisów o szwedzkim : ) Vi kör!

Zaczynamy od piosenek, które zapewne kojarzycie, jeśli zdarzyło się Wam kiedyś pić ze Szwedami coś wysokoprocentowego. Helan går, sjung hopp farellallan lallan lej i tego typu sympatyczne melodie, śpiewane przed wypiciem sznapsu (Aquavit), to snapsvisor. Od snaps – sznaps i visa (en visa, 2 visor) – piosenka. Helan går jest najpopularniejszą sznapsową przyśpiewką, choć nie jedyną. Snapsvisor są krótkie, proste i łatwe do nauczenia się, a śpiewa się je w całej Skandynawii. Szwedzkojęzyczni Finowie również od nich nie stronią 😊 Pozostając w biesiadnym klimacie:

Sup dig snygg! Dosłownie ”upij się na przystojnego/piękną”. Jeśli ktoś miał zły dzień i potrzebuje relaksu, możemy mu zaproponować pójście do pubu i powiedzieć właśnie sup dig snygg, żeby poprawić komuś humor. Zrobiliście tak kiedyś?

– Jag har haft en riktig dålig dag.

– Sup dig snygg!

– Miałem naprawdę zły dzień.

– Upij się na ciacho!

Kolejnym słowem związanym z piciem, ale już nie alkoholu, to zapewne znana Wam dobrze fika, którą opisywałam już wcześniej. Ska vi ta en fika? Pójdziemy na kawę?

Sockergris to urocze słowo, dosłownie znaczące świnię cukrową. Czyli kogoś, kto ma bzika na punkcie słodyczy ; ) Min pappa är en riktig sockergris. Mój tata ma bzika na punkcie słodyczy. Och du? Är du en sockergris? Pamiętajcie o rodzajniku en, bo jeśli go nie wstawicie, to tak, jakbyście nazywali kogoś DOSŁOWNIE cukrową świnią. Tak samo powiemy np. du är en ängel, czyli jesteś aniołem, ale nie dosłownie. Porównajcie to z du är programmerare bez rodzajnika. Niby taka subtelna różnica, ale zupełnie nam zmienia wydźwięk zdania 😉

Dra mig baklänges – dosłownie „pociągnij mnie do tyłu”. Jeżeli zdziwią nas czyjeś słowa, możemy wyrazić to zdziwienie słowami „Men vad?! Vad säger du?! Dra mig baklänges!”, czyli mniej więcej ”Ale że co? Co ty mówisz? Weź, przestań!”.

Het på gröten będzie znaczyło mniej więcej ”rozgrzany owsianką”, czyli natrętny, narzucający się, zbyt szybki. Jeżeli np. idziemy z kimś na randkę i ten ktoś chce zbyt dużo zbyt szybko i wprawia nas w dyskomfort, możemy powiedzieć „Han/hon var lite het på gröten”. Nasze „w gorącej wodzie kąpany”.

Dochodzimy do mojego absolutnego faworyta: Du har satt din sista potatis! Opisywałam już to wyrażenie w innym wpisie, do którego Was odsyłam, tu natomiast krótko wytłumaczę: dosłownie „posadziłeś swojego ostatniego ziemniaka!”, to ni mniej ni więcej, jak „miarka się przebrała!”. Nie wiem, jak Wy, ale ja jestem w du har satt din sista potatis zakochana.

W tym samym wpisie, do którego Was właśnie odesłałam, pojawiło się też wyrażenie ana ugglor i mossen, czyli dosłownie wyczuwać sowy na bagnie. Zajrzyjcie do wpisu o śmiesznych szwedzkich powiedzeniach, jeśli chcecie przeczytać trochę więcej na ten temat, a dla pozostałych zostawię to: coś nam śmierdzi, coś jest nie tak.

Kolejne opisane już przeze mnie super szwedzkie słowo to lagom, czyli nie za dużo, nie za mało, a w sam raz. Słowo opisuje rzeczywistość, w której Szwedzi się ponoć najlepiej odnajdują.

Ingen fara på taket – zero zagrożenia na dachu, czyli luz, nie przejmuj się, wszystko jest ok.

För allt smör i Småland – za całe masło w Småland. Szwedzki region Småland słynie z produkcji masła, a że Szwedzi masło uwielbiają, to powiedzenie jag skulle inte göra det för allt smör i Småland, jest niezwykle mocne. Nie zrobię tego nawet za wszystkie masło w Småland. Naszym odpowiednikiem byłoby „nie zrobię tego za żadne skarby” albo „nie zrobię tego za Chiny”… i tu Was zostawię, bo muszę sprawdzić etymologię tego w sumie niezwykłego powiedzenia w języku polskim.

Jutro widzimy się w quizie, mam nadzieję, że nauczyliście się czegoś nowego i że zajrzycie do moich poprzednich wpisów związanych z tematem. Jeśli ominęliście część pierwszą szwedzkiego slangu – ingen fara på taket! Podaję Wam link do szwedzkiego slangu z Alicią Vikander 😊 Tymczasem!

Tekst: Anna Hamanowicz

Pozostałe posty

Ogarniamy szwedzką gramatykę! Zaimki osobowe

Hejsan! Dzisiejszy wpis jest skierowany do osób zaczynających naukę szwedzkiego, gdyż zajmiemy się w nim nauką zaimków osobowych. Chodzi o słowa typu ja, ty, on, ona, etc. O ile w polskim często pomijamy zaimki i mówimy np. „idę do sklepu”, „poszła do szkoły”, „robimy obiad”, o tyle w szwedzkim zawsze potrzebujemy zaimka. Powód jest bardzo […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #196

Czy szwedzcy uczniowie mają problemy z czytaniem? Czy między Malmö a Kopenhagą powstanie metro? I czy korzystanie z chatu GPT to oszustwo? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem informacji mogli […]

Czytaj więcej

Svenska till vardags – i klassrummet del 2

Witam ponownie początkujących uczniów szwedzkiego! Jeżeli nie czytaliście pierwszej części tego wpisu, to chciałabym go Wam serdecznie polecić – nauczycie się tam poleceń, które przeczytacie w podręczniku i usłyszycie od nauczyciela podczas lekcji. Poniższy wpis zawiera natomiast najważniejsze zdania, pytania i odpowiedzi, które na pewno przydadzą się Wam na lekcjach szwedzkiego. Gotowi? Pamiętajcie, że w […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #195

Jaką formę obostrzeń dla imigrantów proponuje rząd? Czy handel internetowy w Szwecji ma się dobrze? I czy wśród załogi statku Vasa mogły być kobiety? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Śpiewaj z Humlą! #8 – Fångad av en stormvind

Tegoroczną Eurowizję wygrała Szwecja z Loreen i piosenką Tattoo. Korzystając z okazji chciałam wspomnieć inną szwedzką artystkę, która kilka razy wystąpiła na Eurowizji. Chodzi oczywiście o Carolę, która aż trzy razy pojawiła się na konkursie – w 1983, 1991 i 2006. Więcej na ten temat przeczytacie w moim wpisie TOP 5: ciekawostki o Melodifestivalen. Dzisiaj […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #194

Czy ekologiczna żywność jest w Szwecji popularna? Jakie nowe wytyczne trafiły do szwedzkiej branży filmowej? Jakiego nowego odkrycia dotyczącego autyzmu dokonali naukowcy z Uppsali? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Ogarniamy zaimki pytające!

Hejsan! Zaczynacie dopiero przygodę ze szwedzkim i chcecie nauczyć się najważniejszych słów niezbędnych do zadawania pytań? A może potrzebujecie szybkiej powtórki? Chcecie sprawdzić, czy znacie wszystkie zaimki pytające? Zapraszam Was do dzisiejszego bloga! Zanim zaczniemy z przykładami: w szwedzkim nie istnieje pytajnik „czy”. Pytania, które na polski przetłumaczymy jako „czy studiujesz?” czy „czy lubisz szwedzki?”, […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #193

Ile osób w Szwecji mieszka samotnie? Jak wiedzie się w Szwecji firmom związanym z handlem? Czy szwedzkie przedszkolaki uczą się już o zrównoważonym rozwoju? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Svenska till vardags – i klassrummet del 1

Witam serdecznie wszystkich świeżo upieczonych uczniów szwedzkiego! Jeżeli wizja nauczenia się tego języka jest dla Was stresująca, to nie bójcie się – każdy z nas kiedyś zaczął przygodę ze szwedzkim i nie zawsze te początki były łatwe 😊. Żeby ułatwić Wam pierwsze kroki w tym godnym podziwu wyzwaniu, przygotowałam dla Was listę przydatnych zwrotów, które […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #192

Czy w szwedzkich szkołach dzieci dostają bezpłatne śniadanie? Czy warto samodzielnie przygotowywać posiłki dla niemowlaków? Z jakiego powodu coraz więcej szwedzkich uczniów uczy się z domu? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza […]

Czytaj więcej

Nie taki diabeł straszny, jak go malują! Czyli jak oswoić partikelverb? #17 LEVA

Jak tam żyjecie, drodzy miłośnicy szwedzkiego? Mam nadzieję, że dobrze, bo dziś skupimy się na czasowniku leva i jego ukrytych znaczeniach! Jeżeli temat partikelverb jest dla Was nowy (koniecznie nadróbcie moje poprzednie wpisy!), to pozwólcie, że przytoczę kilka najistotniejszych informacji. Partikelverb są czasownikami, które łączą się z partykułą i zmieniają dzięki temu znaczenie. Partykuła to […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #191

Czy osoby pracujące w opiece nad starszymi będą musiały zdać test językowy? Czy w Szwecji znajdziemy nielegalne odpady? I jak najlepiej oczyścić miejskie powietrze? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej