Rozgrzany owsianką, czyli szwedzki slang z Alexandrem Skarsgårdem #2

Tjena! Läget? 😉 Dziś kontynuujemy naukę potocznych wyrażeń i slangu, a naszym nauczycielem będzie Alexander Skarsgård! Ciekawe, ile z tych słów kojarzyliście już wcześniej, a ile z nich znacie z innych moich wpisów o szwedzkim : ) Vi kör!

Zaczynamy od piosenek, które zapewne kojarzycie, jeśli zdarzyło się Wam kiedyś pić ze Szwedami coś wysokoprocentowego. Helan går, sjung hopp farellallan lallan lej i tego typu sympatyczne melodie, śpiewane przed wypiciem sznapsu (Aquavit), to snapsvisor. Od snaps – sznaps i visa (en visa, 2 visor) – piosenka. Helan går jest najpopularniejszą sznapsową przyśpiewką, choć nie jedyną. Snapsvisor są krótkie, proste i łatwe do nauczenia się, a śpiewa się je w całej Skandynawii. Szwedzkojęzyczni Finowie również od nich nie stronią 😊 Pozostając w biesiadnym klimacie:

Sup dig snygg! Dosłownie ”upij się na przystojnego/piękną”. Jeśli ktoś miał zły dzień i potrzebuje relaksu, możemy mu zaproponować pójście do pubu i powiedzieć właśnie sup dig snygg, żeby poprawić komuś humor. Zrobiliście tak kiedyś?

– Jag har haft en riktig dålig dag.

– Sup dig snygg!

– Miałem naprawdę zły dzień.

– Upij się na ciacho!

Kolejnym słowem związanym z piciem, ale już nie alkoholu, to zapewne znana Wam dobrze fika, którą opisywałam już wcześniej. Ska vi ta en fika? Pójdziemy na kawę?

Sockergris to urocze słowo, dosłownie znaczące świnię cukrową. Czyli kogoś, kto ma bzika na punkcie słodyczy ; ) Min pappa är en riktig sockergris. Mój tata ma bzika na punkcie słodyczy. Och du? Är du en sockergris? Pamiętajcie o rodzajniku en, bo jeśli go nie wstawicie, to tak, jakbyście nazywali kogoś DOSŁOWNIE cukrową świnią. Tak samo powiemy np. du är en ängel, czyli jesteś aniołem, ale nie dosłownie. Porównajcie to z du är programmerare bez rodzajnika. Niby taka subtelna różnica, ale zupełnie nam zmienia wydźwięk zdania 😉

Dra mig baklänges – dosłownie „pociągnij mnie do tyłu”. Jeżeli zdziwią nas czyjeś słowa, możemy wyrazić to zdziwienie słowami „Men vad?! Vad säger du?! Dra mig baklänges!”, czyli mniej więcej ”Ale że co? Co ty mówisz? Weź, przestań!”.

Het på gröten będzie znaczyło mniej więcej ”rozgrzany owsianką”, czyli natrętny, narzucający się, zbyt szybki. Jeżeli np. idziemy z kimś na randkę i ten ktoś chce zbyt dużo zbyt szybko i wprawia nas w dyskomfort, możemy powiedzieć „Han/hon var lite het på gröten”. Nasze „w gorącej wodzie kąpany”.

Dochodzimy do mojego absolutnego faworyta: Du har satt din sista potatis! Opisywałam już to wyrażenie w innym wpisie, do którego Was odsyłam, tu natomiast krótko wytłumaczę: dosłownie „posadziłeś swojego ostatniego ziemniaka!”, to ni mniej ni więcej, jak „miarka się przebrała!”. Nie wiem, jak Wy, ale ja jestem w du har satt din sista potatis zakochana.

W tym samym wpisie, do którego Was właśnie odesłałam, pojawiło się też wyrażenie ana ugglor i mossen, czyli dosłownie wyczuwać sowy na bagnie. Zajrzyjcie do wpisu o śmiesznych szwedzkich powiedzeniach, jeśli chcecie przeczytać trochę więcej na ten temat, a dla pozostałych zostawię to: coś nam śmierdzi, coś jest nie tak.

Kolejne opisane już przeze mnie super szwedzkie słowo to lagom, czyli nie za dużo, nie za mało, a w sam raz. Słowo opisuje rzeczywistość, w której Szwedzi się ponoć najlepiej odnajdują.

Ingen fara på taket – zero zagrożenia na dachu, czyli luz, nie przejmuj się, wszystko jest ok.

För allt smör i Småland – za całe masło w Småland. Szwedzki region Småland słynie z produkcji masła, a że Szwedzi masło uwielbiają, to powiedzenie jag skulle inte göra det för allt smör i Småland, jest niezwykle mocne. Nie zrobię tego nawet za wszystkie masło w Småland. Naszym odpowiednikiem byłoby „nie zrobię tego za żadne skarby” albo „nie zrobię tego za Chiny”… i tu Was zostawię, bo muszę sprawdzić etymologię tego w sumie niezwykłego powiedzenia w języku polskim.

Jutro widzimy się w quizie, mam nadzieję, że nauczyliście się czegoś nowego i że zajrzycie do moich poprzednich wpisów związanych z tematem. Jeśli ominęliście część pierwszą szwedzkiego slangu – ingen fara på taket! Podaję Wam link do szwedzkiego slangu z Alicią Vikander 😊 Tymczasem!

Tekst: Anna Hamanowicz