Polityka.
Coś, czym niektórzy się bardzo interesują, inni nie wiedzą o niej prawie nic.
Jest to temat budzący duże emocje, zwłaszcza że na bieżąco możemy śledzić
politykę z całego świata i widzieć, jak zmieniają się nastroje i trendy. Nawet
jeśli nie interesujemy się polityką, to dobrze coś w tym temacie wiedzieć, bo w
Polsce zbliżają się wybory (val). Dziś prezentujemy Wam słownictwo
związane właśnie z polityką i partiami politycznymi w Szwecji. 😊
Polityka (politik) polega na rządzeniu państwem (att styra ett land). Potrzebujemy do tego polityków (politiker zarówno w liczbie pojedynczej, jak i mnogiej), rządu (regering), sądu (domstol), premiera (statsminister, w Polsce premiärminister) i, w zależności od kraju – króla (kung), albo prezydenta (president; prezydent miasta – borgmästare). Inne ważne osoby w polityce szwedzkiej to np. rzecznik (ombudsman), minister (minister), przewodniczący parlamentu (w Szwecji talman) Szwedzki parlament nazywa się Riksdag i jest systemem jednoizbowym (enkammarsystem), w odróżnieniu np. od polskiego, dwuizbowego systemu (tvåkammarsystem), dzielącego się na sejm i senat (sejmen och senaten). Ustrojem (statsskick) szwedzkim jest monarchia konstytucyjna (konstitutionell monarki), a polskim – demokracja parlamentarna (parlamentarisk demokrati).
Jeśli
mieszkacie w Szwecji, albo czytacie artykuły o szwedzkiej polityce, i nie
wiecie, od czego skrótem są litery przy nazwiskach polityków, poniżej
zamieszczamy listę najważniejszych partii razem z polskim tłumaczeniem:
Centerpartiet (C) – Partia Centrum
Kristdemokraterna (KD) – Chrześcijańscy
Demokraci
Liberalerna (L) – Liberałowie
Miljöpartiet de gröna
(MP) – Partia Zielonych
Moderata samlingspartiet
(M) – Umiarkowana Partia
Koalicyjna
Socialdemokraterna (S) – Szwedzka
Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza
Sverigedemokraterna (SD) – Szwedzcy Demokaraci
Vänsterpartiet (V) – Partia Lewicy
A z jaką częstotliwością
odbywają się wybory do Riksdagu?
Vart fjärde år andra söndagen i september är det val till riksdagen.
Co
czwarty rok, w drugą sobotę września odbywają się wybory do Riksdagu.
Najbliższe
wybory w Szwecji odbędą się 11 września 2022.
A w
Polsce? No właśnie, w Polsce nie mamy riksdagsval, a parlamentsval,
które ma się odbyć w oktober – październiku tego roku.
Wtedy,
wszyscy pełnoletni (myndiga) Polacy, będą mogli zagłosować (rösta på)
preferowaną partę (parti).
Jako
ciekawostkę zamieszczamy również nazwy polskich partii posiadających mandat w
sejmie, w tłumaczeniu szwedzkim, gdybyście czytali coś w szwedzkich źródłach :
)
Lag och rättvisa (PiS)
Medborgarplattformen (PO)
Kukiz’15
(K’15)
Nowoczesna
(N)
Polska
Folkpartiet (PSL)
Jeśli chcecie zrobić eksperyment i sprawdzić, która szwedzka partia polityczna odpowiada Waszym poglądom, polecamy quiz przygotowany przez Sveriges Radio – w wersji z prostym szwedzkim i zaawansowanym.
A jutro czekamy na Was z quizem z dzisiejszego tematu 😀 Dajcie znać, czy znacie jakieś inne szwedzkie słówka, związane z polityką! Tymczasem! Vi ses!
Tekst: Anna Hamanowicz