Ogarniamy szwedzką gramatykę! Czasowniki przechodnie i nieprzechodnie
Hej hej! Dzisiaj przygotowałam dla Was zagadnienie niezwykle ważne i sprawiające sporo problemów, jeśli go porządnie nie zrozumiemy. Chodzi o czasowniki przechodnie i nieprzechodnie (transitiva och intransitiva verb). Czasowniki przechodnie to takie, które występują w formie czynnej i biernej, czyli np.: oglądać (ja oglądam program, program jest oglądany), jeść (jem obiad, obiad jest jedzony). Czasowniki nieprzechodnie nie posiadają strony biernej: leżeć (ja leżę, leżany), biegać (ja biegnę, biegany). Dziś nauczycie się ze mną dziesięciu par najpopularniejszych czasowników przechodnich i nieprzechodnich w języku szwedzkim. Warto się ich uczyć na skontrastowanych z sobą przykładach zdań.
bränna – palić, poparzyć, brinna – płonąć, palić się
dränka – utopić, drunkna – topić się, tonąć
döda – zabić, dö – umrzeć
lägga – położyć, ligga – leżeć
släcka – zgasić, ugasić, slockna – zgasnąć
ställa – postawić, stå – stać
sänka – obniżać, opuszczać, sjunka – spadać (np. ceny), obniżać się, tonąć
sätta – umieścić, kłaść, sadzić, sitta – siedzieć
söva – usypiać, somna – zasnąć, sova – spać
väcka – obudzić, vakna – zbudzić się
Han brände gamla löv och kvistar i trädgården. – On spalił stare liście i gałęzie w ogrodzie.
Hjälp! Min bil brinner! – Pomocy! Mój samochód płonie!
Någon försökte dränka mig igår. – Ktoś próbował mnie utopić wczoraj.
Fler än 1 500 passagerare drunknade med Titanic. – Ponad 1500 pasażerów utonęło z Titaniciem.
Hemlängtan dödade honom. – Tęsknota za domem go zabiła.
Astrid Lindgren dog 2002. – Astrid Lindgren zmarła w 2002.
Lägg inte fötterna på bordet! – Nie kładź stóp na stół!
Barnen ligger i sängen. – Dzieci leżą w łóżku.
Brandmännen släckte branden. – Strażacy ugasili pożar.
Alla lampor slocknade plötsligt under åskvädret. Wszystkie lampy nagle zgasły podczas burzy.
Var kan jag ställa min cykel? – Gdzie mogę postawić rower?
Min cykel står i källaren. – Mój rower stoi w piwnicy.
Varuhuset sänkte priserna. – Dom towarowy obniżył ceny.
Titanic och Estonia är två stora passagerarfartyg som har sjunkit. – Titanic i Estonia to dwa duże statki pasażerskie, które zatonęły.
Man måste sätta blommorna i vatten. – Trzeba wsadzić kwiaty do wody.
Sitter du bekvämt? – Siedzisz wygodnie?
Narkosläkarna söver patienterna före en operation. – Anestozjolodzy usypiają pacjentów przed operacją.
Patienterna somnar ganska snabbt och sover sedan under operationen. – Pacjenci zasypiają dość szybko i śpią podczas operacji.
Väck mig klockan sju! – Obudź mnie o siódmej!
Min man brukar vakna klockan fem. Jag vaknar fem timmar senare. – Mój mąż zwykle się budzi o piątej. Ja się budzę pięć godzin później.
I jak, dotrwaliście do końca? Wiem, że ten temat może się wydawać trudny, ale obiecuję Wam, że jeśli będziecie się uczyć tych czasownikach razem ze zdaniami z wyraźnym kontekstem, to w mig je opanujecie. Twórzcie własne zdania, zaglądajcie do słowników, googlujcie przykłady zdań. A im bardziej te zdania będą absurdalne albo odnoszące się do Was osobiście, tym lepiej! Lycka till!
A jeśli macie ochotę na więcej to zapraszam na QUIZ!
Tekst: Anna Hamanowicz