Ogarniamy różnicę między byta, växla, ändra & förändra!

Hejsan! Przyjrzymy się dziś kilku czasownikom, które na pierwszy rzut oka znaczą niemalże to samo, ale ich użycie mocno zależy od kontekstu. Ogólnie rzecz biorąc, byta, växla, ändra & förändra opisują zmianę. Przygotowałam dla Was sporo przykładów do każdego czasownika, żebyście jak najlepiej zrozumieli różnice między nimi.

Byta użyjemy, gdy chcemy powiedzieć, że wymieniamy jedną rzecz na inną. Spójrzmy na przykłady:

Jag byter jobb. – Zmieniam pracę. => Mam pracę, którą chcę wymienić na inną.

Jag vill byta lägenhet. – Chcę zmienić mieszkanie. => Mieszkam w mieszkaniu, ale chcę się przenieść do innego.

Är det lätt att byta namn? – Czy łatwo jest zmienić imię? => Mamy imię i chcemy je zmienić na inne.

Snälla, kan du byta kanal? Den här filmen är så långvarig. – Czy mógłbyś przełączyć kanał? Ten film jest bardzo nudny. => Chcemy zobaczyć, co jest na innym kanale.

Jag skulle vilja byta den här tröjan. – Chcę wymienić ten sweter. => Jestem w sklepie i chcę wymienić sweter na inne ubranie.

Min klänning är för liten. Jag måste byta den. – Moja sukienka jest za mała. Muszę ją wymienić. => Muszę się przebrać i założyć inne ubranie/muszę wymienić sukienkę (na coś innego) w sklepie.

ALE!

Min klänning är för liten. Jag måste ändra den. – Moja sukienka jest za mała. Muszę ją przerobić. => Muszę ją zmienić (zmienić jej stan, a nie: wymienić na coś innego).

I teraz przechodzimy do ändra, które oznacza zmienić, zmienić stan czegoś. Będziemy go używać w kontekście niewielkich zmian (w porównaniu do förändra).

Man ändrar klockan på våren och hösten. – Przestawiamy zegarek wiosną i jesienią. => Zmieniamy godzinę na zegarze/zmieniamy stan zegara.

Jag har ändrat mig. Jag kommer inte till festen. – Zmieniłam zdanie. Nie idę na imprezę. => Miałam plany, ale uległy one zmianie.

Gamla vanor är svåra att ändra. – Trudno jest zmienić stare nawyki. => Mamy pewne nawyki i chcemy je zmienić (a nie: wymienić na inne).

Hon ändrar ofta hårfärg. – Ona często zmienia kolor włosów. => Zmienia się „stan” koloru włosów, nie wymieniamy jednego koloru na inny.

Du har skrivit fel. Du måste ändra det. – Zrobiłeś błąd (w pisowni). Musisz to poprawić (zmienić). => Musisz zmienić coś w tym, co napisałeś (nie: wymienić na coś nowego).

Du kan ändra storlek på bilden. – Możesz zmienić wielkość obrazka. => Możemy zmienić/zmodyfikować wielkość obrazka, nie wymieniamy go na nowy.

Förändra tyczy się natomiast istotnych, bardzo dużych zmian, często potrzebujących dużego nakładu czasowego.

Jag måste förändra mitt liv. – Muszę zmienić moje życie. => Muszę przejść gruntowną zmianę.

Kroppen förändras med åren. – Ciało zmienia się wraz z latami. => Na przestrzeni lat zachodzą istotne zmiany w naszych ciałach.

Olyckan förändrade allt. – Wypadek zmienił wszystko. => Wypadek spowodował istotną i trwałą zmianę.

Världen har förändrats. – Świat się zmienił. => Na świecie zaszły ważne zmiany na przestrzeni lat.

Jag har förändrats en hel del sedan jag flyttade till Sverige. – Bardzo się zmieniłam, odkąd się przeprowadziłam do Szwecji. => Zaszły we mnie duże, istotne zmiany.

Na koniec zostawiamy växla, czyli wymieniać, czy też ulegać zmianom/wahaniom. Spójrzmy na przykłady:

Jag vill växla 3000 kronor till euro. – Chcę wymienić 3000 koron na euro. => Zawsze używamy czasownika växla w kontekście wymiany waluty.

Temperaturen växlar ofta i mars. – Temperatura często się waha w marcu. => Temperatura jest zmienna, może się zmieniać wiele razy.

Han växlade mellan att gråta och skratta. – On na zmianę płakał i się śmiał. => Jego nastrój wielokrotnie się zmieniał.

Kan du växla mellan två dialekter? – Czy umiesz przeskakiwać między dwoma dialektami? => Czy umiesz płynnie przechodzić z jednego dialektu na drugi i na odwrót, więcej niż raz w ciągu tej samej rozmowy.

Mannen växlade mellan att springa och gå. – Mężczyzna na przemian biegł i szedł. => Mężczyzna więcej niż raz zmieniał sposób, w jaki się przemieszczał.

Uff, kończymy już na dzisiaj! Mam nadzieję, że te na pozór super podobne znaczeniowo czasowniki są Wam teraz nieco mniej straszne i że lepiej rozumiecie różnicę między nimi. Zawsze też możecie przećwiczyć te czasowniki w naszym QUIZIE! Pamiętajcie, że najlepiej jest się uczyć tych czasowników w kontekście, pisząc własne zdania. Trzymam za Was kciuki! Widzimy się w kolejnym blogu!

Tekst: Anna Hamanowicz