Blog

Autor: Ania Kicka

Data dodania: 11 listopada, 2020

Ogarniamy perfekt particip! #2

Witam Was w drugiej odsłonie perfekt particip! Jeżeli śledzicie nas na Facebooku, na pewno nie ominęły Was posty na temat drugiej grupy czasowników, którą dziś się zajmiemy. Mam nadzieję, że przeczytaliście mój wpis o pierwszej grupie czasowników particip, bo dzięki nim o wiele łatwiej będzie Wam nauczyć się odmiany w grupie drugiej. Tak więc w razie potrzeby przeczytajcie jeszcze raz, albo odświeżcie sobie poprzedni wpis. Zaczynamy!

Do grupy drugiej należą czasowniki, które w czasie teraźniejszym kończą się na –er, a w presens perfekt na –t, np. köperköpt, glömmerglömt. Ich odmiana w perfekt particip będzie tylko nieco bardziej skomplikowana, niż w grupie pierwszej, bo najpierw musimy sobie odświeżyć wiedzę z podstawówki, a mianowicie dźwięczne i bezdźwięczne spółgłoski. Potrzebne nam będą następujące spółgłoski:

Spółgłoski dźwięczne g, l, m, n, r

Spółgłoski bezdźwięczne s, p, t, k, x

I teraz zasada: czasowniki z grupy 2a, czyli takie, których temat kończy się na spółgłoskę dźwięczną, np. stänger (stäng-), albo fyller (fyll-) w formie particip mają następujące końcówki: –d dla rodzaju en w liczbie pojedynczej, –t dla rodzaju ett w liczbie pojedynczej, oraz –da w liczbie mnogiej dla obu rodzajów. Formą określoną, czyli taką występującą po den, det, de, albo zaimkach dzierżawczych (min, din, hans, etc.) jest również –da. Czyli:

en stängd dörr – zamknięte drzwi

ett stängt fönster –zamknięte okno

stängda butiker – zamknięte sklepy

det stängda fönstret – (to) zamknięte okno

Temat czasowników grupy 2b kończy się natomiast na bezdźwięczną spółgłoskę: köper (köp-), växer (väx-) i dostaje następujące końcówki: –t dla rodzaju en i ett w liczbie pojedynczej i –ta w liczbie mnogiej i formie określonej.

en köpt bok – kupiona książka

ett läst brev – przeczytany list

släckta ljus – zgaszone świece/światła

min släckta lampa – moja zgaszona lampa

Odmieńmy teraz w perfekt particip kilka czasowników z grupy 2a:

stänga: stängd – stängt – stängda

glömma: glömd – glömt – glömda

gömma: gömd – gömt – gömda

fylla: fylld – fyllt – fyllda

höja: höjd – höjt – höjda

ringa: ringd – ringt – ringda

I z grupy 2b:

köpa: köpt – köpt – köpta

växa: växt – växt – växta

släcka: släckt – släckt – släckta

röka: rökt – rökt – rökta

väcka: väckt – väckt – väckta

steka: stekt – stekt – stekta

A teraz ułożymy jeszcze kilka przykładów:

Jag älskar rökt lax! – Uwielbiam wędzonego łososia!

Vi äter ofta paprikor fyllda med ris, champinjoner och lök. – Często jemy paprykę wypełnioną ryżem, pieczarkami i cebulą.

Har du prövat den stekta fisken? – Spróbowałaś tę smażoną rybę?

Vi behöver inte gå och handla, maten är redan köpt. – Nie musimy iść na zakupy, jedzenie jest już kupione.

När jag var liten blev jag skrämd av min grannes stora hund. – Gdy byłam mała wystraszyłam się (byłam przestraszona) dużego psa mojego sąsiada.

Min lille bror letar efter ett gömt skatt i vår trädgård. – Mój młodszy brat szuka ukrytego skarbu w naszym ogrodzie.

Tyle wiedzy Wam dzisiaj wystarczy 😊 Trzymam za Was kciuki w jutrzejszym quizie! Do zobaczenia w kolejnej odsłonie „Ogarniamy perfekt particip”!

Tekst: Anna Hamanowicz

Pozostałe posty

Halo Szwecja! #196

Czy szwedzcy uczniowie mają problemy z czytaniem? Czy między Malmö a Kopenhagą powstanie metro? I czy korzystanie z chatu GPT to oszustwo? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem informacji mogli […]

Czytaj więcej

Svenska till vardags – i klassrummet del 2

Witam ponownie początkujących uczniów szwedzkiego! Jeżeli nie czytaliście pierwszej części tego wpisu, to chciałabym go Wam serdecznie polecić – nauczycie się tam poleceń, które przeczytacie w podręczniku i usłyszycie od nauczyciela podczas lekcji. Poniższy wpis zawiera natomiast najważniejsze zdania, pytania i odpowiedzi, które na pewno przydadzą się Wam na lekcjach szwedzkiego. Gotowi? Pamiętajcie, że w […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #195

Jaką formę obostrzeń dla imigrantów proponuje rząd? Czy handel internetowy w Szwecji ma się dobrze? I czy wśród załogi statku Vasa mogły być kobiety? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Śpiewaj z Humlą! #8 – Fångad av en stormvind

Tegoroczną Eurowizję wygrała Szwecja z Loreen i piosenką Tattoo. Korzystając z okazji chciałam wspomnieć inną szwedzką artystkę, która kilka razy wystąpiła na Eurowizji. Chodzi oczywiście o Carolę, która aż trzy razy pojawiła się na konkursie – w 1983, 1991 i 2006. Więcej na ten temat przeczytacie w moim wpisie TOP 5: ciekawostki o Melodifestivalen. Dzisiaj […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #194

Czy ekologiczna żywność jest w Szwecji popularna? Jakie nowe wytyczne trafiły do szwedzkiej branży filmowej? Jakiego nowego odkrycia dotyczącego autyzmu dokonali naukowcy z Uppsali? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Ogarniamy zaimki pytające!

Hejsan! Zaczynacie dopiero przygodę ze szwedzkim i chcecie nauczyć się najważniejszych słów niezbędnych do zadawania pytań? A może potrzebujecie szybkiej powtórki? Chcecie sprawdzić, czy znacie wszystkie zaimki pytające? Zapraszam Was do dzisiejszego bloga! Zanim zaczniemy z przykładami: w szwedzkim nie istnieje pytajnik „czy”. Pytania, które na polski przetłumaczymy jako „czy studiujesz?” czy „czy lubisz szwedzki?”, […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #193

Ile osób w Szwecji mieszka samotnie? Jak wiedzie się w Szwecji firmom związanym z handlem? Czy szwedzkie przedszkolaki uczą się już o zrównoważonym rozwoju? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Svenska till vardags – i klassrummet del 1

Witam serdecznie wszystkich świeżo upieczonych uczniów szwedzkiego! Jeżeli wizja nauczenia się tego języka jest dla Was stresująca, to nie bójcie się – każdy z nas kiedyś zaczął przygodę ze szwedzkim i nie zawsze te początki były łatwe 😊. Żeby ułatwić Wam pierwsze kroki w tym godnym podziwu wyzwaniu, przygotowałam dla Was listę przydatnych zwrotów, które […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #192

Czy w szwedzkich szkołach dzieci dostają bezpłatne śniadanie? Czy warto samodzielnie przygotowywać posiłki dla niemowlaków? Z jakiego powodu coraz więcej szwedzkich uczniów uczy się z domu? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza […]

Czytaj więcej

Nie taki diabeł straszny, jak go malują! Czyli jak oswoić partikelverb? #17 LEVA

Jak tam żyjecie, drodzy miłośnicy szwedzkiego? Mam nadzieję, że dobrze, bo dziś skupimy się na czasowniku leva i jego ukrytych znaczeniach! Jeżeli temat partikelverb jest dla Was nowy (koniecznie nadróbcie moje poprzednie wpisy!), to pozwólcie, że przytoczę kilka najistotniejszych informacji. Partikelverb są czasownikami, które łączą się z partykułą i zmieniają dzięki temu znaczenie. Partykuła to […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #191

Czy osoby pracujące w opiece nad starszymi będą musiały zdać test językowy? Czy w Szwecji znajdziemy nielegalne odpady? I jak najlepiej oczyścić miejskie powietrze? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Kącik piosenki disneyowskiej #21 – Visa dig

Jednym z największych hitów wytwórni Disneya ostatnich lat okazała się Kraina Lodu (Frost), bijąca wszelkie rekordy popularności. W 2019 ukazała się druga, pełnometrażowa część tej opowieści i okazała się kolejnym sukcesem. Pobiła rekord pierwszej części i jest drugim najbardziej dochodowym (näst mest inkomstbringande) filmem animowanym w historii (zarobiła niemal półtora miliarda dolarów!) Piosenka „Chcę uwierzyć […]

Czytaj więcej