Blog

Autor: Ania Kicka

Data dodania: 25 grudnia, 2019

O deckare słów kilka!

Kto z Was oglądał najsłynniejszego szwedzkiego kryminologa, Leifa GW Perssona, polecającego książki na okres świąteczny? Może zaglądacie też na deckare.pl i szukacie tam nowych tytułów, które Was mogą zainteresować? Jesteście na bieżąco z całym Millennium, nawet tym pisanym już przez Davida Lagercrantza? W takim razie pewnie chętnie poznacie trochę słownictwa, które może Wam pomóc w zrozumieniu kryminałów po szwedzku J)

Wspomniane już deckare to właśnie kryminał. Klasycznym i najstarszym rodzajem kryminału jest pusseldeckare (ang. whodunnit), który, jak nazwa wskazuje, jest rodzajem puzzli. Czytelnik rozwiązuje zagadkę (gåta) sam, poznając kolejne poszlaki (ledtrådar) wraz z bohaterami (gestalter), detektywem (detektiv), policjantem (polis).

Ważnymi słowami będą tutaj przestępstwo (brott), morderstwo (mord), oszustwo (bedrägeri), dilerka (langning), przemyt (smuggling). Jeśli czytaliście mój wpis o rodzinie, to na pewno wiecie, że bardzo rzadko używamy rodzaju ett, gdy mówimy o osobach. Jako przykłady podałam Wam ett barn i ett syskon; w tym blogu natomiast dokładam kolejne dwa: ett offer (ofiara) i ett vittne (świadek). Sami już zbrodniarze, mordercy (mördare), złodzieje (tjuvar), dilerzy (langare), fałszerze (förfalskare), zawsze będą rodzaju en.

Przestępców (brottslingar) należy zatrzymać (anhålla), przesłuchać (förhöra) i osądzić (döma)

Szwedzi słyną z rozbudowanej literatury dziecięcej, i być może nie będzie dla Was zaskoczeniem, że kryminały dla dzieci to dla nich nie nowość. Sama mistrzyni literatury dziecięcej, kultowa Astrid Lindgren, stworzyła postać detektywa Kalle Blomkvista (nie kojarzy się Wam to nazwisko z jedną z pierwszych scen z Millennium?;)). Jego przygody możemy też przeczytać po polsku. Moim ulubieńcem jest jednak Ture Sventon, sepleniący (han läspar) i niezbyt bystry detektyw zajadający się temlami (a tak serio to semlami, ale że sepleni, to wypowiada niepoprawnie również swoje własne nazwisko – Sture Svensson). Jego przeciwnikiem jest Ville Vessla, prawdziwy łotr (bov). Pojawiła się również ministeria telewizyjna pt. Ture Sventon och Bermudatriangelns hemlighet. Jeśli nie czujecie się jeszcze na siłach, żeby przeczytać tę serię w oryginale, nic straconego – na polski przetłumaczono pięć z dziewięciu książek o niezbyt bystrym detektywie.

Jeżeli interesują Was prawdziwe historie kryminalne nie tylko ze Szwecji, ale z całej Skandynawii, serdecznie polecam podcast Kryminalna Skandynawia. Zaawansowanych zapraszam do Veckans brott na SVTPlay i do każdego programu czy wywiadu z Leifem GW Perssonem.

To pewnie nie koniec naszych kryminalnych ciekawostek, tak więc śledźcie naszego bloga i quizy 😊 Vi ses!

Tekst: Anna Hamanowicz

Pozostałe posty

Halo Szwecja! #196

Czy szwedzcy uczniowie mają problemy z czytaniem? Czy między Malmö a Kopenhagą powstanie metro? I czy korzystanie z chatu GPT to oszustwo? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem informacji mogli […]

Czytaj więcej

Svenska till vardags – i klassrummet del 2

Witam ponownie początkujących uczniów szwedzkiego! Jeżeli nie czytaliście pierwszej części tego wpisu, to chciałabym go Wam serdecznie polecić – nauczycie się tam poleceń, które przeczytacie w podręczniku i usłyszycie od nauczyciela podczas lekcji. Poniższy wpis zawiera natomiast najważniejsze zdania, pytania i odpowiedzi, które na pewno przydadzą się Wam na lekcjach szwedzkiego. Gotowi? Pamiętajcie, że w […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #195

Jaką formę obostrzeń dla imigrantów proponuje rząd? Czy handel internetowy w Szwecji ma się dobrze? I czy wśród załogi statku Vasa mogły być kobiety? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Śpiewaj z Humlą! #8 – Fångad av en stormvind

Tegoroczną Eurowizję wygrała Szwecja z Loreen i piosenką Tattoo. Korzystając z okazji chciałam wspomnieć inną szwedzką artystkę, która kilka razy wystąpiła na Eurowizji. Chodzi oczywiście o Carolę, która aż trzy razy pojawiła się na konkursie – w 1983, 1991 i 2006. Więcej na ten temat przeczytacie w moim wpisie TOP 5: ciekawostki o Melodifestivalen. Dzisiaj […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #194

Czy ekologiczna żywność jest w Szwecji popularna? Jakie nowe wytyczne trafiły do szwedzkiej branży filmowej? Jakiego nowego odkrycia dotyczącego autyzmu dokonali naukowcy z Uppsali? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Ogarniamy zaimki pytające!

Hejsan! Zaczynacie dopiero przygodę ze szwedzkim i chcecie nauczyć się najważniejszych słów niezbędnych do zadawania pytań? A może potrzebujecie szybkiej powtórki? Chcecie sprawdzić, czy znacie wszystkie zaimki pytające? Zapraszam Was do dzisiejszego bloga! Zanim zaczniemy z przykładami: w szwedzkim nie istnieje pytajnik „czy”. Pytania, które na polski przetłumaczymy jako „czy studiujesz?” czy „czy lubisz szwedzki?”, […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #193

Ile osób w Szwecji mieszka samotnie? Jak wiedzie się w Szwecji firmom związanym z handlem? Czy szwedzkie przedszkolaki uczą się już o zrównoważonym rozwoju? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Svenska till vardags – i klassrummet del 1

Witam serdecznie wszystkich świeżo upieczonych uczniów szwedzkiego! Jeżeli wizja nauczenia się tego języka jest dla Was stresująca, to nie bójcie się – każdy z nas kiedyś zaczął przygodę ze szwedzkim i nie zawsze te początki były łatwe 😊. Żeby ułatwić Wam pierwsze kroki w tym godnym podziwu wyzwaniu, przygotowałam dla Was listę przydatnych zwrotów, które […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #192

Czy w szwedzkich szkołach dzieci dostają bezpłatne śniadanie? Czy warto samodzielnie przygotowywać posiłki dla niemowlaków? Z jakiego powodu coraz więcej szwedzkich uczniów uczy się z domu? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza […]

Czytaj więcej

Nie taki diabeł straszny, jak go malują! Czyli jak oswoić partikelverb? #17 LEVA

Jak tam żyjecie, drodzy miłośnicy szwedzkiego? Mam nadzieję, że dobrze, bo dziś skupimy się na czasowniku leva i jego ukrytych znaczeniach! Jeżeli temat partikelverb jest dla Was nowy (koniecznie nadróbcie moje poprzednie wpisy!), to pozwólcie, że przytoczę kilka najistotniejszych informacji. Partikelverb są czasownikami, które łączą się z partykułą i zmieniają dzięki temu znaczenie. Partykuła to […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #191

Czy osoby pracujące w opiece nad starszymi będą musiały zdać test językowy? Czy w Szwecji znajdziemy nielegalne odpady? I jak najlepiej oczyścić miejskie powietrze? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Kącik piosenki disneyowskiej #21 – Visa dig

Jednym z największych hitów wytwórni Disneya ostatnich lat okazała się Kraina Lodu (Frost), bijąca wszelkie rekordy popularności. W 2019 ukazała się druga, pełnometrażowa część tej opowieści i okazała się kolejnym sukcesem. Pobiła rekord pierwszej części i jest drugim najbardziej dochodowym (näst mest inkomstbringande) filmem animowanym w historii (zarobiła niemal półtora miliarda dolarów!) Piosenka „Chcę uwierzyć […]

Czytaj więcej