Nie taki diabeł straszny, jak go malują! Czyli jak oswoić partikelverb? #9 FÅ

Witam miłośników partikelverb po długiej przerwie! Dziś przyjrzymy się czasownikowi, który sprawia uczniom chyba najwięcej problemów, ze względu na mnogość znaczeń. Jest to czasownik dość intuicyjny, przy pomocy którego spytamy o pozwolenie, powiemy, że coś dostaliśmy, albo, że musieliśmy czekać… już Wam świta, co to za gagatek? Tak, to nasz nieszczęsny få, który, mam nadzieję, polubicie po tym wpisie!

Słowem wstępu, żeby rozwiać Wasze wątpliwości: jeżeli po få będziemy mieli rzeczownik, to na 99% ten czasownik będzie oznaczał „dostać”.

Jag fick en present. Hår du fått mitt brev? – Dostałam prezent. Czy dostałeś mój list?

Jeżeli natomiast pojawi się tam czasownik, to mamy dwie opcje. Kluczowy jest tu kontekst.

Får man röka här? Får jag prata med herr Svensson? – Czy można/czy jest dozwolone tu palić? Czy mogę porozmawiać z panem Svenssonem?

W powyższych przypadkach pytamy o pozwolenie. Natomiast tu:

Jag fick vänta. Jag fick betala. – Musiałam czekać. Musiałam zapłacić.

Używamy słowa få jako musieć. Nie jako – mogłam czekać, mogłam zapłacić. Ale! To nie koniec!

Få höra, få se, få veta oznaczają kolejno: usłyszeć, zobaczyć, dowiedzieć się. Czyli np. jag fick veta att min kompis har ljugit för mig. – dowiedziałam się, że mój kolega mnie okłamał. I wyrażenie, które na pewno Wam się przyda: vi får se – zobaczymy.

Mam nadzieję, że chociaż trochę rozjaśniłam Wam temat. Zajmijmy się teraz przykładami najważniejszych partikelverb z få.

få ngn fast – ująć, złapać kogoś; dorwać coś

Jag lovar dig att vi ska få fast vem som gjorde detta. – Obiecuję ci, że złapiemy tego, kto to zrobił.

Jag kan få fast tjänst efter examen. – Mogę załapać się na etat po egzaminie.

få fram – zdobyć; wydobyć

Det tog mig månader att få fram denna information. – Zdobycie tej informacji zajęło mi miesiące.

Att få fram energi är en av de största utmaningarna i dagens samhälle. – Pozyskiwanie/wydobywanie energii jest jednym z największych wyzwań w dzisiejszym społeczeństwie.

Jag kunde inte få fram ett ord. – Nie mogłam wydobyć z siebie ani słowa.

få för sig – wyobrazić sobie, ubzdurać sobie, wpaść na pomysł

Folk kan få för sig att de har löst problemet, men det är inte sant. – Ludzie mogą sobie myśleć, że rozwiązali problem, ale to nieprawda.

Hur kunde hon då få för sig att du skulle ringa…? – Jak mogła sobie ubzdurać, że zadzwonisz…?

få i sig – połykać, przyjmować (np. lekarstwa, witaminy)

få i sig en massa dumheter – łykać głupstwa do głowy

När man håller en lågkaloridiet är det viktigt att få i sig nödvändiga mineraler, vitaminer och protein. – Przy diecie niskokalorycznej jest bardzo ważne, żeby przyjmować potrzebne minerały, witaminy i proteiny.

Han fick i sig en massa dumheter när han hade läst böcker om teorier om en platt jord. – Nałykał się głupot, gdy przeczytał książki o teorii płaskiej ziemi.

få upp – podnieść; rozsupłać, otworzyć

Få upp bron och säkra den! – Podnieście most i zabezpieczcie (zaryglujcie) go!

Kan du försöka få upp dörren? Jag vill inte stanna här hela dagen. – Czy możesz spróbować otworzyć (odblokować) drzwi? Nie chcę tu być cały dzień.

få ut sin lön – otrzymać pensję

Jag fick ut min lön sista vecka. – Otrzymałam pensję w zeszłym tygodniu.

Jak widzicie, wyrażenia z få mają wiele znaczeń, a mój wpis to zaledwie zalążek tego tematu. Jeśli chcielibyście przeczytać drugą część wyrażeń z få, dajcie znać w komentarzach! Och, jeszcze na samiutki koniec: słowo få oznacza też „niewiele”… Dobra, koniec z tym mętlikiem, mam nadzieję, że wyniesiecie z tego wpisu ciekawe i przydatne informacje, które jutro sprawdzimy razem w quizie! Tymczasem!

Tekst: Anna Hamanowicz.