Odkąd uczysz się szwedzkiego, pewnie nie raz na Twojej drodze pojawiło się już to zbijające z tropu pytanie, kommer att czy ska? I skąd wiadomo kiedy którego użyć? I co z tym wszystkim wspólnego ma presens? No właśnie! Pytań jest sporo, czas je więc wyjaśnić.

Jeśli na Twojej drodze pojawiło się kommer att i ska, to zapewne jesteś już przy czasie przyszłym. I zanim zaczniesz myśleć nad tym którą wersję tego czasu wybrać, przyjmij radę, która ułatwi Ci komunikację w języku szwedzkim JUŻ NA ZAWSZE.

Jeśli po prostu, najzwyczajniej w świecie, chcesz poinformować swojego rozmówcę o tym, że coś wydarzy się w przyszłości i w dodatku jesteś tak precyzyjna/y, że podajesz określenie czasowe wskazujące na tą przyszłość, np. nästa vecka albo  på fredag, albo i höst. TO POWIEDZ TO W CZASIE TERAŹNIEJSZYM czyli presens. Tak! Dobrze widzisz! W CZASIE TERAŹNIEJSZYM. To najlepszy i najbardziej neutralny w przekazie sposób poinformowania kogoś o tym, że coś się wydarzy w przyszłości.

Jag åker till Danmark på fredag. – Jadę w piątek do Danii.

Jag börjar ett nytt jobb nästa vecka. – Zaczynam w przyszłym tygodniu nową pracę.

Jag flyttar till Warszawa i höst. – Przeprowadzam się tej jesieni do Warszawy.

Używając czasu teraźniejszego presens przekazujesz suche neutralne informacje.

Jeśli natomiast w tych samych informacjach chcesz jednocześnie podkreślić, że to jest Twój plan, zamiar, to TY decydujesz i czynność w pełni jest zależna od ciebie użyj SKA.

Jag ska åka till Danmark på fredag. – Pojadę w piątek do Danii/ Mam zamiar jechać w piątek do Danii.

Jag ska börja ett nytt jobb nästa vecka. – Zacznę nową pracę w przyszłym tygodniu./ Mam plan zacząć nową pracę w przyszłym tygodniu.

Jag  ska flytta till Warszawa i höst. – Przeprowadzę się tej jesieni do Warszawy. W planie mam przeprowadzkę do Warszawy tej jesieni.

Po polsku różnica jest prawie żadna. Zwłaszcza jeśli spojrzy się na pierwszą wersję tłumaczenia zdań ze ska. Po szwedzku natomiast różnica jest ZASADNICZA.  Używając ska, tracisz neutralność w swoich wypowiedziach.

Jak widzisz wszystkie przykłady, które wybrałam do zobrazowania użycia ska są z JAG. Bo jeśli już ska używać bezpiecznie, to prawie zawsze i wyłącznie opowiadając o sobie. Wtedy zachowujemy regułę opowiadania o planach.

Jeśli natomiast ska użyjemy z DU, to sprawa zmienia się diametralnie i nagle z opowiadania o planach i zamiarach, zaczynamy się szarogęsić  i wydawać polecenia.

Du ska inte tro du är bättre än vi. – Niech ci się nie wydaje, że jesteś lepszy od nas. ( Jantelagen).

Du ska sitta tyst när jag pratar. – Siedź cicho, gdy ja mówię.

Jak widzisz, nie będziemy najmilsi używając ska w stosunku od kogoś innego niż my sami.

A co z kommer att? Kiedy możesz użyć kommer att?

Gdy opowiadasz o naturalnym procesie, który zachodzi bez Twojego wpływu, logicznej konsekwencji wynikającej z przebiegu rzeczy oraz prognozie. Podmiot z zdaniu z kommer att nie decyduje ani nie planuje.

Du kommer att bli sjuk om du inte klär på dig. – Będziesz chory, jak się nie ubierzesz. (logiczna konsekwencja).

Maten kommer att bli kall om du inte äter den nu.- Jedzenie wystygnie, jeśli nie zaczniesz jeść teraz. ( naturalny proces).

Arbetslösheten  kommer att sjunka. – Bezrobocie spadnie. (prognoza).

W żadnej z tych sytuacji podmiot w zdaniu nie ma wpływu na to co się dzieje.

Jak widzisz, w podanych powyżej przykładach z kommer att  opisujemy raczej tego, co się dzieje wokół nas niż to co robimy sami.

I to jest dobra zasada do zapamiętania.

Ska jest bardziej skierowane na samego mówiącego, kommer att natomiast na otaczający świat.

Jest jednak jeden przypadek, w którym kommer att odnosi się bezpośrednio do mówiącego i często wprowadza zamęt w głowach uczących się. Jaki? UCZUCIA! No pewnie, że tak! Cóż innego wprowadziłoby taki zamęt!

Pamiętaj, żeby opowiadając o uczuciach swoich i innych ludzi używać kommer att.

Jag kommer att sakna dig när du är borta.  – Będę za Tobą tęsknić, gdy wyjedziesz.

Han kommer att gråta om hon lämnar honom. – On będzie płakał, jeśli ona go zostawi.

Hon kommer att bli arg, när hon får veta om allt.  – Ona będzie zła, jak się o tym dowie.

Nad uczuciami nie zapanujesz! Więc nie ma mowy, aby mogło tu wystąpić skaJ

I jak? Rozjaśniło się trochę w głowie? No to dorzucam jeszcze na koniec małą bombkę!

SKĄD W KOMENTARZACH, KTÓRE POJAWIAJĄ SIĘ CZĘSTO NA FORACH JĘZYKOWYCH, ZWŁASZCZA WŚRÓD OSÓB, KTÓRE UCZYŁY SIĘ W SZWECJI WYSTĘPUJE DOKŁADNIE ODWROTNE TŁUMACZENIE UŻYCIA SKA I KOMMER ATT?

Długo zastanawiałam się, czy w ogóle napisać ten ostatni fragment. Bo niestety istnieje duuuuża szansa, że namiesza Ci on w głowie NA AMEN!

Ale co tam! Jakby co, to pamiętaj, że wszystko przed ostatnim pytaniem pisanym wielkimi literami to ŚWIĘTA PRAWDA,  a już po to moje domniemania. A po 15 latach w uczenia myślę, że mogę sobie na nie pozwolić. J

Pamiętasz jak we wcześniejszym punkcie o kommer att pisałam, że to niezależny od nas naturalny proces, logiczna konsekwencja oraz prognoza? – Jak myślisz, jakie jest prawdopodobieństwo, że jedzenie wystygnie, jeśli go nie zjesz ( maten kommer att bli kall om du inte äter den)? No raczej 100%.  A czy jeśli sobie zaplanujesz, że w piątek masz zamiar pojechać do Danii (  du ska åka till Danmark på fredag), to może się zdarzyć, że nie pojedziesz? PEWNIE, ŻE TAK!

Więc co jest pewniejsze? Kommer att czy ska? Dla Szweda to co wynika z jakiegoś procesu i konsekwencji, dla nas Polaków, często to co sobie zaplanujemy. Różnice kulturowe dopadły gramatykę!

I wszystko byłoby dobrze, gdyby używać tych form w odpowiednich przykładach. A to niestety nie przychodzi nam już tak łatwo.

Więc na koniec po zapamiętajcie: naturalny proces, logiczna konsekwencja, prognoza – tu używajcie kommer att.  Plan i zamiar – to SKA.

A do zwykłego opisywania tego co ma się wydarzyć w konkretnym czasie, o którym dodatkowo wspominacie – PRESENS PANIE PRESENS!