Czy któraś z naszych czytelniczek miała w zwyczaju iść po chodniku ze wzrokiem wlepionym w książkę, zupełnie jak Bella z Pięknej i Bestii (Skönheten och odjuret)? Bo mi się to zdarzało nagminnie, aż raz przydzwoniłam czołem w drzewo, bo tak się zaczytałam w nowym numerze DD Reportera… miało się kiedyś te dziewięć lat.
Jeśli Was też w dzieciństwie nazywano żartobliwie Bellą, macie sentyment do jednego z największych hitów Disneya, albo ostatnio odświeżyliście sobie pamięć filmem kinowym z Emmą Watson, zapraszamy do nowej odsłony kącika piosenki disneyowskiej, gdzie poznacie nieco słownictwa związanego z zastawą stołową 😉
Piękna i bestia (Skönheten och odjuret) to historia bujającej w obłokach Belli, która cale dnie spędza na chodzeniu do biblioteki (går till biblioteket) i czytaniu książek (laser böcker). Jej tata Maurice jest niezbyt szanowanym we wsi wynalazcą (uppfinnare), a jej największym adoratorem (beundrare) – nieco przygłupi (dum) osiłek Gastone, w którym kochają się wszystkie dziewczyny. Side-kickiem Gastone’a jest niewiele bardziej inteligentny Lefou. Życie Belli zmienia się, gdy jej ojciec zostaje porwany do tajemniczego, pozornie opuszczonego zamku (slott), w którym rezyduje Bestia (Odjuret) – książę (prins), na którym ciąży klątwa. Gdy był mały, na jego dwór przyszła stara żebraczka (tiggarkvinna) i prosiła o schronienie, ofiarowując jako zapłatę różę (ros). Książę kazał jej odejść precz, po czym staruszka zamieniła się w piękną i młodą czarodziejkę, zaczarowała (förtrollade) cały dwór w sprzęt domowy i kuchenny (hushållssaker), a księcia przemieniła w przerażającą (förfärlig) Bestię (odjur). Dała mu czas do dwudziestych urodzin – jeśli do tego czasu ktoś by go pokochał, klątwa miała zostać zdjęta a on i cały dwór wrócić do swoich ludzkich postaci. I wtedy w jego życiu pojawia się Bella.
W jednej z najbardziej znanych piosenek z filmu, zegar (klocka) Trybik i świecznik (kandelaber) Płomyk, pani Imbryk (tekanna) i jej syn, filiżanka (tekopp) Bryczek zapraszają ją na ucztę i śpiewają jej „gościem bądź”. Przyjrzyjmy się nieco tekstowi, w którym co prawda nie brak niepotrzebnych nam akurat wstawek francuskich, ale także przydatnego słownictwa związanego z jedzeniem i zastawą stołową.
| Bli vår gäst, bli vår gäst Sätt vår service på en test Knyt servetten kring din hals, För här ska det bli fest (…) Ta det grå där, fint i smaken Om du tvivlar, fråga faten(…) Så bara välj och vraka Låt dig sen väl smaka Bli vår gäst, bli vår gäst, bli vår gäst Biff ragout, ostsufflé Paj och pudding ”en flambé” Vi tar fram, ma petite cherie, en kulinarisk kabaret Ensam gäst, var ej rädd En bankett är förberedd Det blir inga djupa roller När besticken underhåller Vi drar skämt Det kan bli kandelabert trolleri Men naturligtvis så görs det med finess Så ta och lyft ditt glas Visst ska det bli kalas Att bli vår gäst För mot stress är en middag allra bäst Bli vår gäst, bli vår gäst, bli vår gäst Livet är så illa Om en kypare står stilla Han är gjord att duka bord o ch passa upp(…) Först dessert och sen te Det ska ordnas ska du se Medan kopparna blir snygga Ska jag bubbla, jag ska brygga Locket på, pipen sträck Store tid är det en fläck? Putsa rent, ta bort varenda liten rest Vi måste jobba på En sockerbit, ta två Du är vår gäst Hon är gäst Bli vår gäst, bli vår gäst, bli vår gäst (…) Duka fram rätt på rätt Tills vi hör ”Tack, jag är mätt” | bli (IV, blir, blev, blivit) –być, stać się service (en, -r) – serwis, usługa sätta (IIb) på en test – wystawić na test knyta (IV) – zawiązać servett (-en, -er) – serwetka fest (en, -er) – przyjęcie tvivla (I) – wątpić fat (ett, =) – talerz välj och vraka – wybierać, välja (IV), vraka (I) smaka (I) – posmakować, spróbować biff (en, -ar) – befsztyk paj (en, -er) – ciasto kulinarisk (-e, -a) – kulinarny kabaret (en, -er) – kabaret ensam (-t, -a) – samotny, sam var ej rädd – nie bój się bankett (en, -er) – bankiet roll (en, -er) – rola bestick (ett, =) – sztućce kalas (ett, =) – przyjęcie lyfta (IIb) – podnieść glas (ett, =) – szklanka, kieliszek, szkło middag (en, -ar) – późny obiad, kolacja kypare (en, =) – kelner dessert (en, -er) – desert te (ett, =) – herbata kopp (en, -ar) – filiżanka brygga (IIa) – warzyć lock (ett, =) – przykrywka fläck (en, -ar) – plama putsa (I) – czyścić, polerować jobba på – dalej pracować sockerbit (en, -ar) – kostka cukru gäst (en, -er) – gość duka (I) – nakryć do stołu rätt på rätt – odpowiednio jag är mätt (-, -a) – jestem najedzony/-a |
Tekst: Anna Hamanowicz
Jak długo Szwecja będzie przewodniczyć Unii Europejskiej? Która adaptacja szwedzkiej powieści bije teraz rekordy popularności? Jakiego języka uczą się coraz chętniej szwedzcy studenci? Czy istnieje coś takiego jak szwedzkie reggae? Jak działają czaty oparte o ludzką inteligencję? I które badania najbardziej przyciągnęły uwagę ludzi w 2022 roku? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. […]
Czytaj więcej
Dziś czas na sześćdziesiąty (sextionde) film studia Disney, Encanto, który dostał Oscara w kategorii najlepszy film animowany (bästa animerade film). Tym samym po raz pierwszy pobił (slå) film Pixara, Luca, nominowanym w tej samej kategorii. Oba filmy zresztą bardzo polecam. Czym Encanto urzekło jury i widzów na całym świecie? Tym, jak wykorzystuje magiczny realizm (magisk […]
Czytaj więcej
Co nowego na temat śmierci króla Karola XII odkryli badacze z Finlandii? Czy palacze będą musieli płacić za zniszczenia w mieszkaniach czynszowych spowodowane dymem papierosowym? Jak od nowego roku zmieniły się przepisy dotyczące wieku emerytalnego w Szwecji? Która grupa szwedzkich klientów woli zakupy stacjonarne od online? I czy latanie samolotem będzie kiedyś eko? Wszystko to […]
Czytaj więcej
Zima, choć coraz cieplejsza, potrwa jeszcze kilka miesięcy, a co za tym stoi – czeka nas wciąż sporo krótkich dni, gdzie Słońce zachodzi zbyt szybko. Najlepszym lekarstwem na tak prędko kończące się dni jest zawinięcie się w koc i dobry film, oczywiście po szwedzku! Przygotowałam dla Was zestawienie pięciu szwedzkich filmów, których akcja rozgrywa się […]
Czytaj więcej
Która kanapka została wybrana kanapką roku w Szwecji? Co najczęściej czytano w 2022 roku? Jak wzrosła akcyza na alkohol i tytoń? Dlaczego niechciane prezenty lądują w koszu na śmieci? I dlaczego stare szwedzkie drzewa wyginą? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku […]
Czytaj więcej
Chcesz zabłysnąć ciekawymi faktami o Szwecji? To świetnie się składa, bo dziś poznasz ze mną pięć nieoczywistych faktów, które sprawią, że zakochasz się w Szwecji na nowo i zaciekawisz nią znajomych i przyjaciół. Zaczynamy! 1. Jedyne na świecie muzeum Jamesa Bonda Tak, dobrze widzisz! Postać Jamesa Bonda jest jedną z najbardziej kultowych w historii kina, […]
Czytaj więcej
Co ciekawego działo się w Szwecji w okresie świątecznym? Czy Mikołaje mieli dużo pracy? Jak plasowały się w tym roku ceny świątecznego jedzenia? Czy w tym czasie w w sklepach było mniej czy więcej personelu? I jak w świąteczną pomoc Ukrainie zaangażowały się szwedzkie fundacje? Oraz czy we wcześniejszych pandemicznych latach bożonarodzeniowe potrawy wyglądały inaczej? […]
Czytaj więcej
Nadszedł czas na specjalny, świąteczny odcinek Śpiewaj z Humlą! W zeszłym roku nauczyliśmy się śpiewać Midnatt råder, dziś chciałam Wam pokazać Nu tändas tusen juleljus. Ta kolęda została napisana w 1898 przez szwedzką pisarkę i kompozytorkę Emmy Köhler. W ciągu kolejnych lat stała się jedną z najczęściej śpiewanych piosenek świątecznych w Szwecji, a w 1986 […]
Czytaj więcej
Jakie instytucje w Szwecji zaczną pd przyszłego roku pobierać opłatę za wstęp? Jak SJ rekompensuje klientom chaos biletowy przy świątecznych podróżach? I dlaczego prezent roku w Szwecji nie zadziwił badaczy zachowań konsumenckich? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie […]
Czytaj więcej
Hejsan! Nadszedł czas na czwartą odsłonę serii falska vänner, gdzie ogarniamy szwedzkie słówka łudząco podobne do wyrazów w polskim, angielskim, czy niemieckim, lecz o zupełnie innym znaczeniu. Do każdego słówka podlinkowałam Wam wymowę, bo ona jest kluczem do zapobiegania nieporozumieniom. Czy macie jakąś zabawną historię związaną z którymś z poniższych słów? Zaczynamy! 1. Hot […]
Czytaj więcej
Jakiego odkrycia stulecia dokonano niedawno w Szwecji? Jak wiedzie się markom własnym sklepów? I gdzie w Szwecji pojawią się rurociągi wodorowe? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem informacji mogli też […]
Czytaj więcej
Mało co tak pomaga w chłodne, krótkie dni jak smaczne i ciepłe jedzenie. A że tutaj, na humlowym blogu, łączymy przyjemne z pożytecznym, to zapraszam Was to wspólnego gotowania i…powtarzania trybu rozkazującego! Dziś dowiecie się, jak zrobić placki ziemniaczane w wersji szwedzkiej, czyli raggmunk – z borówką brusznicą i mięsem (choć to oczywiście możecie pominąć). […]
Czytaj więcej