Czy któraś z naszych czytelniczek miała w zwyczaju iść po chodniku ze wzrokiem wlepionym w książkę, zupełnie jak Bella z Pięknej i Bestii (Skönheten och odjuret)? Bo mi się to zdarzało nagminnie, aż raz przydzwoniłam czołem w drzewo, bo tak się zaczytałam w nowym numerze DD Reportera… miało się kiedyś te dziewięć lat.
Jeśli Was też w dzieciństwie nazywano żartobliwie Bellą, macie sentyment do jednego z największych hitów Disneya, albo ostatnio odświeżyliście sobie pamięć filmem kinowym z Emmą Watson, zapraszamy do nowej odsłony kącika piosenki disneyowskiej, gdzie poznacie nieco słownictwa związanego z zastawą stołową 😉
Piękna i bestia (Skönheten och odjuret) to historia bujającej w obłokach Belli, która cale dnie spędza na chodzeniu do biblioteki (går till biblioteket) i czytaniu książek (laser böcker). Jej tata Maurice jest niezbyt szanowanym we wsi wynalazcą (uppfinnare), a jej największym adoratorem (beundrare) – nieco przygłupi (dum) osiłek Gastone, w którym kochają się wszystkie dziewczyny. Side-kickiem Gastone’a jest niewiele bardziej inteligentny Lefou. Życie Belli zmienia się, gdy jej ojciec zostaje porwany do tajemniczego, pozornie opuszczonego zamku (slott), w którym rezyduje Bestia (Odjuret) – książę (prins), na którym ciąży klątwa. Gdy był mały, na jego dwór przyszła stara żebraczka (tiggarkvinna) i prosiła o schronienie, ofiarowując jako zapłatę różę (ros). Książę kazał jej odejść precz, po czym staruszka zamieniła się w piękną i młodą czarodziejkę, zaczarowała (förtrollade) cały dwór w sprzęt domowy i kuchenny (hushållssaker), a księcia przemieniła w przerażającą (förfärlig) Bestię (odjur). Dała mu czas do dwudziestych urodzin – jeśli do tego czasu ktoś by go pokochał, klątwa miała zostać zdjęta a on i cały dwór wrócić do swoich ludzkich postaci. I wtedy w jego życiu pojawia się Bella.
W jednej z najbardziej znanych piosenek z filmu, zegar (klocka) Trybik i świecznik (kandelaber) Płomyk, pani Imbryk (tekanna) i jej syn, filiżanka (tekopp) Bryczek zapraszają ją na ucztę i śpiewają jej „gościem bądź”. Przyjrzyjmy się nieco tekstowi, w którym co prawda nie brak niepotrzebnych nam akurat wstawek francuskich, ale także przydatnego słownictwa związanego z jedzeniem i zastawą stołową.
| Bli vår gäst, bli vår gäst Sätt vår service på en test Knyt servetten kring din hals, För här ska det bli fest (…) Ta det grå där, fint i smaken Om du tvivlar, fråga faten(…) Så bara välj och vraka Låt dig sen väl smaka Bli vår gäst, bli vår gäst, bli vår gäst Biff ragout, ostsufflé Paj och pudding ”en flambé” Vi tar fram, ma petite cherie, en kulinarisk kabaret Ensam gäst, var ej rädd En bankett är förberedd Det blir inga djupa roller När besticken underhåller Vi drar skämt Det kan bli kandelabert trolleri Men naturligtvis så görs det med finess Så ta och lyft ditt glas Visst ska det bli kalas Att bli vår gäst För mot stress är en middag allra bäst Bli vår gäst, bli vår gäst, bli vår gäst Livet är så illa Om en kypare står stilla Han är gjord att duka bord o ch passa upp(…) Först dessert och sen te Det ska ordnas ska du se Medan kopparna blir snygga Ska jag bubbla, jag ska brygga Locket på, pipen sträck Store tid är det en fläck? Putsa rent, ta bort varenda liten rest Vi måste jobba på En sockerbit, ta två Du är vår gäst Hon är gäst Bli vår gäst, bli vår gäst, bli vår gäst (…) Duka fram rätt på rätt Tills vi hör ”Tack, jag är mätt” | bli (IV, blir, blev, blivit) –być, stać się service (en, -r) – serwis, usługa sätta (IIb) på en test – wystawić na test knyta (IV) – zawiązać servett (-en, -er) – serwetka fest (en, -er) – przyjęcie tvivla (I) – wątpić fat (ett, =) – talerz välj och vraka – wybierać, välja (IV), vraka (I) smaka (I) – posmakować, spróbować biff (en, -ar) – befsztyk paj (en, -er) – ciasto kulinarisk (-e, -a) – kulinarny kabaret (en, -er) – kabaret ensam (-t, -a) – samotny, sam var ej rädd – nie bój się bankett (en, -er) – bankiet roll (en, -er) – rola bestick (ett, =) – sztućce kalas (ett, =) – przyjęcie lyfta (IIb) – podnieść glas (ett, =) – szklanka, kieliszek, szkło middag (en, -ar) – późny obiad, kolacja kypare (en, =) – kelner dessert (en, -er) – desert te (ett, =) – herbata kopp (en, -ar) – filiżanka brygga (IIa) – warzyć lock (ett, =) – przykrywka fläck (en, -ar) – plama putsa (I) – czyścić, polerować jobba på – dalej pracować sockerbit (en, -ar) – kostka cukru gäst (en, -er) – gość duka (I) – nakryć do stołu rätt på rätt – odpowiednio jag är mätt (-, -a) – jestem najedzony/-a |
Tekst: Anna Hamanowicz
Jakie nowe słowo na urlop zadomowiło się w języku szwedzkim na dobre? Gdzie w tym roku odbywała się w Szwecji międzynarodowa konferencja dotycząca zombi? I jaką nową wystawę proponuje Historiska Museet? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia […]
Czytaj więcej
Wasze wczorajsze reakcje na fb i instagramie dowodzą, że z pytt i panną trafiliśmy w 10! Przepis już znacie, teraz czas na powtórkę słownictwa! Zapraszamy na kulinarny quiz!
Czytaj więcej
Na fanpage’u Humli ponownie zagościł sprzęt kuchenny, co może oznaczać dla bloga tylko jedno – powrót naszej serii o gotowaniu (i powtarzaniu trybu rozkazującego)! Dziś zajmiemy się ikonicznym szwedzkim daniem, którego nazwa często na początku nauki języka wywołuje uśmiech – pytt i panna (lub pyttipanna).Tę prostą w przygotowaniu potrawkę z patelni zwykle przyrządza się z […]
Czytaj więcej
Czy migrena wśród szwedzkiej młodzieży jest częsta? Gdzie odbywa się jeden z najmniejszych festiwali filmowych w Szwecji? Jakiego mniejszościowego języka nie słychać w edukacji w szwedzkich szkołach? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście […]
Czytaj więcej
Na instagramie zastanawialiśmy się wczoraj nad tym czym jest pålägg, a w najnowszym wpisie o bardzo szwedzkich słówkach znajdziecie też pozostałe perełki, które wybrała dla Was nasza lektorka Anna Hamanowicz. Wiecie, co to barnasinne i bildrulle? Macie ochotę sprawdzić się w naszym quizie? No to zaczynamy!
Czytaj więcej
Hejsan! Wracam do Was dziś z kolejnymi szwedzkimi słówkami, których nie przetłumaczymy jednym słowem na polski. Poznamy pięć słów z różnych dziedzin, którymi na pewno zadziwicie Waszych szwedzkich znajomych. Zaczynamy! 1. Köttrymd Köttrymd oznacza dosłownie “mięsna przestrzeń”. Pewnie Was nie zaskoczę pisząc, że nie chodzi tu o dział mięsny w sklepie czy rzeźnię. Mała podpowiedź: […]
Czytaj więcej
Kto został nowym szwedzkim mistrzem szachów? Czy nowy film z Alicią Vikander zgarnie nagrodę w Cannes? I jak Szwecja przygotowuje się na wypadek powodzi? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]
Czytaj więcej
Z czym kojarzy Wam się słówko förtära? A försprång? Czy czy försprång może być motbjudande? Dziś trenujemy te trudniejsze synonimy do łatwiejszych słówek! Zrób quiz i potrenuj z nami!
Czytaj więcej
Hejsan! To już nasze siódme spotkanie z synonimami w języku szwedzkim, skierowane głównie do średniozaawansowanych. Ale, oczywiście, wszyscy są tu mile widziani😊) Czeka na nas dziś siedem różnych słów i ich najlepsze zamienniki. Gotowi na wzbogacenie Waszego słownictwa i trening dla szarych komórek? Zaczynamy! 1. Här finns inget att FÖRTÄRA. – Nie ma tu niczego […]
Czytaj więcej
Jak wygląda nowy rząd w Szwecji? Jak tworzyć sztukę dla ptaków, owadów i insektów? I kto dba o bezpieczne sceny sesu na szwedzkich planach filmowych? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym […]
Czytaj więcej
Jak już pewnie zauważyliście z okazji premiery naszego gramatycznego kursu online Ogarnij ten rzeczownik! w tym tygodniu wyjątkowo mocno skupiamy się na rzeczowniku właśnie. I to on jest bohaterem quizu, który przygotowała dla Was nasza lektorka Ania. To jak, macie ochotę zmierzyć się z formami nieokreślonymi i określonymi, liczbą pojedynczą i mnoga, a może nawet […]
Czytaj więcej
Jednymi z pierwszych rzeczy, jakie zauważymy rozpoczynając naukę szwedzkiego, są rodzajniki i brak przypadków gramatycznych. W języku polskim jesteśmy przyzwyczajeni do celownika, dopełniacza i innych umilaczy życia, i nagle zderzamy się w językiem, w którym w zasadzie istnieje mianownik i pewnego rodzaju dopełniacz. Chodzi o dzierżawczą końcówkę -s, np. Annas hus (dom Anny). Szwedzki może […]
Czytaj więcej