Czy któraś z naszych czytelniczek miała w zwyczaju iść po chodniku ze wzrokiem wlepionym w książkę, zupełnie jak Bella z Pięknej i Bestii (Skönheten och odjuret)? Bo mi się to zdarzało nagminnie, aż raz przydzwoniłam czołem w drzewo, bo tak się zaczytałam w nowym numerze DD Reportera… miało się kiedyś te dziewięć lat.
Jeśli Was też w dzieciństwie nazywano żartobliwie Bellą, macie sentyment do jednego z największych hitów Disneya, albo ostatnio odświeżyliście sobie pamięć filmem kinowym z Emmą Watson, zapraszamy do nowej odsłony kącika piosenki disneyowskiej, gdzie poznacie nieco słownictwa związanego z zastawą stołową 😉
Piękna i bestia (Skönheten och odjuret) to historia bujającej w obłokach Belli, która cale dnie spędza na chodzeniu do biblioteki (går till biblioteket) i czytaniu książek (laser böcker). Jej tata Maurice jest niezbyt szanowanym we wsi wynalazcą (uppfinnare), a jej największym adoratorem (beundrare) – nieco przygłupi (dum) osiłek Gastone, w którym kochają się wszystkie dziewczyny. Side-kickiem Gastone’a jest niewiele bardziej inteligentny Lefou. Życie Belli zmienia się, gdy jej ojciec zostaje porwany do tajemniczego, pozornie opuszczonego zamku (slott), w którym rezyduje Bestia (Odjuret) – książę (prins), na którym ciąży klątwa. Gdy był mały, na jego dwór przyszła stara żebraczka (tiggarkvinna) i prosiła o schronienie, ofiarowując jako zapłatę różę (ros). Książę kazał jej odejść precz, po czym staruszka zamieniła się w piękną i młodą czarodziejkę, zaczarowała (förtrollade) cały dwór w sprzęt domowy i kuchenny (hushållssaker), a księcia przemieniła w przerażającą (förfärlig) Bestię (odjur). Dała mu czas do dwudziestych urodzin – jeśli do tego czasu ktoś by go pokochał, klątwa miała zostać zdjęta a on i cały dwór wrócić do swoich ludzkich postaci. I wtedy w jego życiu pojawia się Bella.
W jednej z najbardziej znanych piosenek z filmu, zegar (klocka) Trybik i świecznik (kandelaber) Płomyk, pani Imbryk (tekanna) i jej syn, filiżanka (tekopp) Bryczek zapraszają ją na ucztę i śpiewają jej „gościem bądź”. Przyjrzyjmy się nieco tekstowi, w którym co prawda nie brak niepotrzebnych nam akurat wstawek francuskich, ale także przydatnego słownictwa związanego z jedzeniem i zastawą stołową.
| Bli vår gäst, bli vår gäst Sätt vår service på en test Knyt servetten kring din hals, För här ska det bli fest (…) Ta det grå där, fint i smaken Om du tvivlar, fråga faten(…) Så bara välj och vraka Låt dig sen väl smaka Bli vår gäst, bli vår gäst, bli vår gäst Biff ragout, ostsufflé Paj och pudding ”en flambé” Vi tar fram, ma petite cherie, en kulinarisk kabaret Ensam gäst, var ej rädd En bankett är förberedd Det blir inga djupa roller När besticken underhåller Vi drar skämt Det kan bli kandelabert trolleri Men naturligtvis så görs det med finess Så ta och lyft ditt glas Visst ska det bli kalas Att bli vår gäst För mot stress är en middag allra bäst Bli vår gäst, bli vår gäst, bli vår gäst Livet är så illa Om en kypare står stilla Han är gjord att duka bord o ch passa upp(…) Först dessert och sen te Det ska ordnas ska du se Medan kopparna blir snygga Ska jag bubbla, jag ska brygga Locket på, pipen sträck Store tid är det en fläck? Putsa rent, ta bort varenda liten rest Vi måste jobba på En sockerbit, ta två Du är vår gäst Hon är gäst Bli vår gäst, bli vår gäst, bli vår gäst (…) Duka fram rätt på rätt Tills vi hör ”Tack, jag är mätt” | bli (IV, blir, blev, blivit) –być, stać się service (en, -r) – serwis, usługa sätta (IIb) på en test – wystawić na test knyta (IV) – zawiązać servett (-en, -er) – serwetka fest (en, -er) – przyjęcie tvivla (I) – wątpić fat (ett, =) – talerz välj och vraka – wybierać, välja (IV), vraka (I) smaka (I) – posmakować, spróbować biff (en, -ar) – befsztyk paj (en, -er) – ciasto kulinarisk (-e, -a) – kulinarny kabaret (en, -er) – kabaret ensam (-t, -a) – samotny, sam var ej rädd – nie bój się bankett (en, -er) – bankiet roll (en, -er) – rola bestick (ett, =) – sztućce kalas (ett, =) – przyjęcie lyfta (IIb) – podnieść glas (ett, =) – szklanka, kieliszek, szkło middag (en, -ar) – późny obiad, kolacja kypare (en, =) – kelner dessert (en, -er) – desert te (ett, =) – herbata kopp (en, -ar) – filiżanka brygga (IIa) – warzyć lock (ett, =) – przykrywka fläck (en, -ar) – plama putsa (I) – czyścić, polerować jobba på – dalej pracować sockerbit (en, -ar) – kostka cukru gäst (en, -er) – gość duka (I) – nakryć do stołu rätt på rätt – odpowiednio jag är mätt (-, -a) – jestem najedzony/-a |
Tekst: Anna Hamanowicz
Hejsan! Dzisiejszy wpis jest skierowany do osób zaczynających naukę szwedzkiego, gdyż zajmiemy się w nim nauką zaimków osobowych. Chodzi o słowa typu ja, ty, on, ona, etc. O ile w polskim często pomijamy zaimki i mówimy np. „idę do sklepu”, „poszła do szkoły”, „robimy obiad”, o tyle w szwedzkim zawsze potrzebujemy zaimka. Powód jest bardzo […]
Czytaj więcej
Czy szwedzcy uczniowie mają problemy z czytaniem? Czy między Malmö a Kopenhagą powstanie metro? I czy korzystanie z chatu GPT to oszustwo? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem informacji mogli […]
Czytaj więcej
Witam ponownie początkujących uczniów szwedzkiego! Jeżeli nie czytaliście pierwszej części tego wpisu, to chciałabym go Wam serdecznie polecić – nauczycie się tam poleceń, które przeczytacie w podręczniku i usłyszycie od nauczyciela podczas lekcji. Poniższy wpis zawiera natomiast najważniejsze zdania, pytania i odpowiedzi, które na pewno przydadzą się Wam na lekcjach szwedzkiego. Gotowi? Pamiętajcie, że w […]
Czytaj więcej
Jaką formę obostrzeń dla imigrantów proponuje rząd? Czy handel internetowy w Szwecji ma się dobrze? I czy wśród załogi statku Vasa mogły być kobiety? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]
Czytaj więcej
Tegoroczną Eurowizję wygrała Szwecja z Loreen i piosenką Tattoo. Korzystając z okazji chciałam wspomnieć inną szwedzką artystkę, która kilka razy wystąpiła na Eurowizji. Chodzi oczywiście o Carolę, która aż trzy razy pojawiła się na konkursie – w 1983, 1991 i 2006. Więcej na ten temat przeczytacie w moim wpisie TOP 5: ciekawostki o Melodifestivalen. Dzisiaj […]
Czytaj więcej
Czy ekologiczna żywność jest w Szwecji popularna? Jakie nowe wytyczne trafiły do szwedzkiej branży filmowej? Jakiego nowego odkrycia dotyczącego autyzmu dokonali naukowcy z Uppsali? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]
Czytaj więcej
Hejsan! Zaczynacie dopiero przygodę ze szwedzkim i chcecie nauczyć się najważniejszych słów niezbędnych do zadawania pytań? A może potrzebujecie szybkiej powtórki? Chcecie sprawdzić, czy znacie wszystkie zaimki pytające? Zapraszam Was do dzisiejszego bloga! Zanim zaczniemy z przykładami: w szwedzkim nie istnieje pytajnik „czy”. Pytania, które na polski przetłumaczymy jako „czy studiujesz?” czy „czy lubisz szwedzki?”, […]
Czytaj więcej
Ile osób w Szwecji mieszka samotnie? Jak wiedzie się w Szwecji firmom związanym z handlem? Czy szwedzkie przedszkolaki uczą się już o zrównoważonym rozwoju? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]
Czytaj więcej
Witam serdecznie wszystkich świeżo upieczonych uczniów szwedzkiego! Jeżeli wizja nauczenia się tego języka jest dla Was stresująca, to nie bójcie się – każdy z nas kiedyś zaczął przygodę ze szwedzkim i nie zawsze te początki były łatwe 😊. Żeby ułatwić Wam pierwsze kroki w tym godnym podziwu wyzwaniu, przygotowałam dla Was listę przydatnych zwrotów, które […]
Czytaj więcej
Czy w szwedzkich szkołach dzieci dostają bezpłatne śniadanie? Czy warto samodzielnie przygotowywać posiłki dla niemowlaków? Z jakiego powodu coraz więcej szwedzkich uczniów uczy się z domu? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza […]
Czytaj więcej
Jak tam żyjecie, drodzy miłośnicy szwedzkiego? Mam nadzieję, że dobrze, bo dziś skupimy się na czasowniku leva i jego ukrytych znaczeniach! Jeżeli temat partikelverb jest dla Was nowy (koniecznie nadróbcie moje poprzednie wpisy!), to pozwólcie, że przytoczę kilka najistotniejszych informacji. Partikelverb są czasownikami, które łączą się z partykułą i zmieniają dzięki temu znaczenie. Partykuła to […]
Czytaj więcej
Czy osoby pracujące w opiece nad starszymi będą musiały zdać test językowy? Czy w Szwecji znajdziemy nielegalne odpady? I jak najlepiej oczyścić miejskie powietrze? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]
Czytaj więcej