Blog

Autor: Ania Kicka

Data dodania: 5 maja, 2021

Jak to powiedzieć inaczej? #6

Hejsan! Dziś wracamy już po raz szósty do tematu dla nieco bardziej zaawansowanych – tak, nauczymy się kilku synonimów! Łapcie długopisy i zeszyty i do dzieła!

1. Min fru BESKYLLDE mig för att ljuga. – Moja żona obwiniła mnie o kłamstwa.

Min fru ANKLAGADE mig för att ljuga. – Moja żona oskarżyła mnie o kłamstwa.

Oba czasowniki, BESKYLLA i ANKLAGA, łączymy albo z för att …, albo z  för ngthon beskyllde mig för lögner.

2.Tyskland BEHÄRSKADE stora delar av Europa 1941. – Niemcy opanowały dużą część Europy w 1941.

Tyskland HADE MAKT ÖVER stora delar av Europa 1941. – Niemcy miały władzę nad dużą częścią Europy w 1941.

Tyskland STYRDE stora delar av Europa 1941. Niemcy rządziły/sterowały dużą częścią Europy w 1941.

BEHÄRSKA ma też bardziej metaforyczne znaczenie:

Hon BEHÄRSKAR fyra språk. – Ona włada czterema językami.

Hon KAN fyra språk. – Ona potrafi cztery języki.

3. Den duktiga tjuven FÖRVIRRADE polisen. – Zdolny złodziej zbił policjantów z pantałyku.

Den duktiga tjuven FÖRBRYLLADE polisen. – Zdolny złodziej skonfundował policjantów.

4. Hon FÖRKASTADE hans förslag. – Ona odrzuciła jego propozycję.

Hon AVFÄRDADE hans förslag. – Ona zbyła jego propozycję.

AVFÄRDA użyjemy też w kontekście ludzi, jako odesłać kogoś z kwitkiem. Zanotujcie też avfärda ngt med axelryckning – skwitować coś wzruszeniem ramion.

5. Han har ett FÖRFLUTET som soldat. – On ma przeszłość żołnierza.

Han har ett FÖRGÅNGET som soldat. – On ma przeszłość żołnierza.

Det FÖRFLUTNA oznacza po prostu przeszłość. Możemy użyć tego rzeczownika z zaimkami dzierżawczymi – ditt FÖRFLUTNA, mitt FÖRFLUTNA, etc. Czasownikiem będzie förflyta, czyli przemijać, upływać. Uważajcie, żeby go nie pomylić z förflytta – przenosić. 😉 Det FÖRGÅNGNA również oznacza przeszłość, ale jest używane zdecydowanie rzadziej niż poprzednik. Förgår ma szersze znaczenie niż förflyta, bo oznacza mijać, zawinić, uchybić.

6. Kören bestod UTESLUTANDE av kvinnor. – Chór składał się wyłącznie z kobiet.

Kören bestod ENBART av kvinnor. – Chór składał się jedynie z kobiet.

I tu warto sobie zanotować czasownik wykluczać, czyli utesluta, np.: Det ena utesluter inte det andra. Jedno nie wyklucza drugiego. Pamiętajcie, że sluter odmieniamy slöt, slutit, a slutarslutade, slutat. Utesluten (uteslutet, uteslutna) to wykluczony.

7. UPPRORET var en tidsfråga. Powstanie było kwestią czasu.

REVOLTEN var en tidsfråga. Bunt był kwestią czasu.

Na dzisiaj wystarczy tych nowych słów😊. Liczę na Was w jutrzejszym quizie! Vi ses!

Tekst: Anna Hamanowicz

Pozostałe posty

Halo Szwecja #188

Jak wyglądają dalsze starania Szwecji o członkostwo w NATO? Kto wygrał Melodifestivalen? Czy szwedzkie szkoły są przyjazne wszystkim dzieciom? Gdzie powstanie nowa farma wiatrowa na południu Szwecji? Jaką zagadkę dotyczącą szwedzkiej literatury rozwiązano po 300 latach? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w […]

Czytaj więcej

Nie taki diabeł straszny, jak go malują! Czyli jak oswoić partikelverb? #16 HÖRA

Witajcie już po raz szesnasty w serii, która odczaruje owiane złą sławą partikelverb! Poznacie dziś sporo zastosowań czasownika höra (słyszeć), który zmienia zupełnie swoje znaczenie, jeśli dołączymy do niego partykułę. Dla przypomnienia: partykuły to te małe słówka, które stawiamy po czasowniku: på, av, med, för, etc. Żeby partikelverb serio zadziałał i znaczył to, co chcemy, […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja #187

Czy przestrzeń publiczna jest w Szwecji dobrze rozplanowana? Dlaczego sekretarz stanu odszedł ze stanowiska? Jak z podwyżkami prądu radzą sobie organizacje pomocowe w Szwecji? Jaki narkotyk robi się w Szwecji coraz popularniejszy? I jak doświadczenia studentów z czasów pandemii zmienią nauczanie wyższe w tym kraju? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego […]

Czytaj więcej

Gotuj z Humlą #13 – Vi lagar kålpudding!

Dzisiaj mam super przepis głównie dla miłośników kapusty i trybu rozkazującego w szwedzkim 😉. Choć w swojej tradycyjnej wersji kålpudding zawiera mięso mielone, to możemy je wymienić na granulat sojowy w wersji wegetariańskiej. Kålpudding jest pieczonym daniem z kapusty, mieszanki mięsa mielonego, i ewentualnie ryżu. Podajemy je z ziemniakami, sosem brązowym lub masłem, choć niektórzy […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #186

Jak Szwecja pomaga Turcji i Syrii po trzęsieniu ziemi? Która szwedzka firma zapowiedziała redukcję personelu? dlaczego pracownicy administracyjni na północy Szwecji są bardziej wyczerpani? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

TOP 5 szwedzkich filmów na Walentynki!

Walentynki można świętować mniej lub bardziej hucznie, ale nawet jeśli nie macie do tego święta jakiegoś szczególnego sentymentu, to zawsze możecie skupić się na ćwiczeniu szwedzkiego ze słuchu i obejrzeć jakiś szwedzki romantyczny film. Przygotowałam dziś dla Was zestawienie pięciu dostępnych teraz w serwisach streamingowych: Grabben i graven bredvid Romantyczna komedia o dwójce na pozór […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #185

Czy Zlatan Ibrahimovic zmienia ścieżkę kariery? Jak rosną ceny platform streamingowych w Szwecji? Czy między tatuażami a rakiem istnieje jakaś zależność? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem informacji mogli też […]

Czytaj więcej

Szwedzki na co dzień – czym się od siebie różnią ja, jo i nej?

Witam serdecznie wszystkie osoby, które właśnie rozpoczęły swoją przygodę ze szwedzkim! Pewnie potraficie się już przedstawić, przywitać się, może i zadać podstawowe pytania. Podejrzewam, że znacie też już te dwa super ważne słowa: ja, czyli tak i nej, czyli nie. A czy wiecie już, że na pytanie, na które odpowiedzią może być po polsku tylko […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja #184

Jak długo Szwecja będzie przewodniczyć Unii Europejskiej? Która adaptacja szwedzkiej powieści bije teraz rekordy popularności? Jakiego języka uczą się coraz chętniej szwedzcy studenci? Czy istnieje coś takiego jak szwedzkie reggae? Jak działają czaty oparte o ludzką inteligencję? I które badania najbardziej przyciągnęły uwagę ludzi w 2022 roku? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. […]

Czytaj więcej

Kącik piosenki disneyowskiej #20 – Familjen Madrigal

Dziś czas na sześćdziesiąty (sextionde) film studia Disney, Encanto, który dostał Oscara w kategorii najlepszy film animowany (bästa animerade film). Tym samym po raz pierwszy pobił (slå) film Pixara, Luca, nominowanym w tej samej kategorii. Oba filmy zresztą bardzo polecam. Czym Encanto urzekło jury i widzów na całym świecie? Tym, jak wykorzystuje magiczny realizm (magisk […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #183

Co nowego na temat śmierci króla Karola XII odkryli badacze z Finlandii? Czy palacze będą musieli płacić za zniszczenia w mieszkaniach czynszowych spowodowane dymem papierosowym? Jak od nowego roku zmieniły się przepisy dotyczące wieku emerytalnego w Szwecji? Która grupa szwedzkich klientów woli zakupy stacjonarne od online? I czy latanie samolotem będzie kiedyś eko? Wszystko to […]

Czytaj więcej

TOP 5: szwedzkie filmy z zimą w tle

Zima, choć coraz cieplejsza, potrwa jeszcze kilka miesięcy, a co za tym stoi – czeka nas wciąż sporo krótkich dni, gdzie Słońce zachodzi zbyt szybko. Najlepszym lekarstwem na tak prędko kończące się dni jest zawinięcie się w koc i dobry film, oczywiście po szwedzku! Przygotowałam dla Was zestawienie pięciu szwedzkich filmów, których akcja rozgrywa się […]

Czytaj więcej