Jadę, jadę, jadę! A może jednak idę? Ogarniamy går, åker i kör!

To tak, jag åker bil, jadę samochodem, ok. No to wtedy bilen åker… Co? Jak to, dlaczego nie åker, dlaczego bilen går? Przecież samochód jedzie? Co tu się dzieje? Bez paniki, przychodzimy Wam dziś z pomocą, żeby raz na zawsze rozwiać wątpliwości co do użycia går, åker i kör!

Zaczynamy od går.

GÅR

Dosłownie tłumaczymy je jako ”iść”, to znaczenie zapewne znacie. Wykorzystamy je w następujących zdaniach:

Min syster kunde gå när hon var sju månader.

Moja siostra umiała chodzić, gdy miała siedem miesięcy.

Cyklar du till jobbet eller går du?

Jeździsz na rowerze do pracy, czy idziesz (spacerujesz)?

Te zdania są dość oczywiste. Co natomiast zrobić z następującym fantem:

Måste du åka redan? Ja, min buss går om fem minuter.

Musisz już jechać? Tak, mój autobus odjeżdża za pięć minut.

Dlaczego w drugim zdaniu nie powiemy åker? A to dlatego, że w przypadku podobnego dylematu musimy się zastanowić, kto jest podmiotem i dla kogo ta czynność jazdy jest naturalna. Już tłumaczę.

Dla człowieka naturalnym sposobem poruszania się jest chód. Tak więc jag går snabbt – szybko chodzę.

Dla autobusu, pociągu, tramwaju, samolotu, łodzi, etc., ich sposób przemieszczania się – jazda, lot, płynięcie – też jest naturalny. Stąd też flyget/bussen/tåget/färjan/spårvagnen/bilen går! Tak więc kojarzmy går z naturalnym sposobem przemieszczania się dla podmiotu.

Flyget går klockan sju på kvällen.

Samolot odlatuje o siódmej wieczorem.

Färjan till Helsingfors går om femton minuter, vi måste skynda oss!

Prom do Helsinek odpływa za piętnaście minut, musimy się pospieszyć!

ÅKER

To już nienaturalny sposób przemieszczania się, czyli np. przy użyciu maszyny czy pojazdu.

Åker du bil eller buss till jobbet?

Jedziesz samochodem czy autobusem do pracy?

Jag åker båt till jobbet; jag jobbar på ett hotell som ligger på en ö.

Płynę łodzią do pracy; pracuję w hotelu, który leży na wyspie.

Min kusin bor i USA, så jag brukar åka dit och besöka henne vartannat år.

Moja kuzynka mieszka w USA, więc zwykle latam tam i odwiedzam ją co drugi rok.

Min pappa åker bill till och med när han vill handla i butiken. Jag föredrar att gå och få lite motion.

Mój tata jeździ samochodem nawet, gdy chce zrobić małe zakupy. Ja wolę się przejść i trochę poruszać.

Częstym błędem jest ”jag går till Spanien på semester”. Mówię wtedy zawsze, że tak powiemy tylko, jeśli serio chcemy przemierzyć jakiś znaczny dystans pieszo, np. idąc na pielgrzymkę.

Vart vill du åka på semester? Jag vill åka till Spanien! Jag drömmer om att gå hela den spanska pilgrimsleden från Pyrenéerna till Santiago de Compostela.

Dokąd chcesz jechać na urlop? Chcę pojechać do Hiszpanii! Marzę o tym, żeby przejść cały hiszpański szlak pielgrzymkowy od Pirenejów, aż do Santiago de Compostela.

Min mamma har gått från Gdansk till Czestochowa två gånger.

Moja mama dwa razy przeszła od Gdańska do Częstochowy.

KÖR

To jak w tym układzie wypada kör? Jest chyba najmniej problematycznym z trzech omawianych dziś czasowników, gdyż oznacza prowadzić samochód (czy też jechać, ale pod warunkiem, że podmiot jest kierowcą), albo podwozić gdzieś kogoś.

Annika kör en Volvo och gillar inte att köra Jonas Toyota.

Annika prowadzi Volvo i nie lubi powadzić Toyoty Jonasa.

Mina föräldrar körde mig till flygplatsen.

Moi rodzice podwieźli mnie na lotnisko.

Kan du köra mig till stationen? Annars hinner jag inte till universitetet!

Możesz mnie podwieźć na stację? W innym przypadku nie zdążę na uniwerek! (UWAGA! Nie powiemy „kan du åka mig till stationen?”)

Emil älskar att köra taxi, men han gillar inte att köra på nätterna.

Emil kocha prowadzić taksówkę, ale nie lubi jeździć w nocy.

UWAGA! Emil älskar att åka taxi, men han gillar inte att åka på nätterna. – Emil kocha jeździć taksówką, ale nie lubi jeździć w nocy. W tym zdaniu Emil może być po prostu pasażerem taksówki, natomiast w zdaniu z kör jest kierowcą.

Mamy nadzieję, że rozjaśniliśmy Wam temat 😀 Macie jeszcze jakieś pytania, albo przykłady? Åker ni bil till jobbet eller går ni? Arbetar ni hemifrån? Går ni fortfarande till skolan eller universitetet? Kör ni Volvo? 😀 Berätta! A w czwartek widzimy się w quizie z dzisiejszego tematu!

Tekst: Anna Hamanowicz