Blog

Autor: Ania Kicka

Data dodania: 16 października, 2019

Jadę, jadę, jadę! A może jednak idę? Ogarniamy går, åker i kör!

To tak, jag åker bil, jadę samochodem, ok. No to wtedy bilen åker… Co? Jak to, dlaczego nie åker, dlaczego bilen går? Przecież samochód jedzie? Co tu się dzieje? Bez paniki, przychodzimy Wam dziś z pomocą, żeby raz na zawsze rozwiać wątpliwości co do użycia går, åker i kör!

Zaczynamy od går.

GÅR

Dosłownie tłumaczymy je jako ”iść”, to znaczenie zapewne znacie. Wykorzystamy je w następujących zdaniach:

Min syster kunde gå när hon var sju månader.

Moja siostra umiała chodzić, gdy miała siedem miesięcy.

Cyklar du till jobbet eller går du?

Jeździsz na rowerze do pracy, czy idziesz (spacerujesz)?

Te zdania są dość oczywiste. Co natomiast zrobić z następującym fantem:

Måste du åka redan? Ja, min buss går om fem minuter.

Musisz już jechać? Tak, mój autobus odjeżdża za pięć minut.

Dlaczego w drugim zdaniu nie powiemy åker? A to dlatego, że w przypadku podobnego dylematu musimy się zastanowić, kto jest podmiotem i dla kogo ta czynność jazdy jest naturalna. Już tłumaczę.

Dla człowieka naturalnym sposobem poruszania się jest chód. Tak więc jag går snabbt – szybko chodzę.

Dla autobusu, pociągu, tramwaju, samolotu, łodzi, etc., ich sposób przemieszczania się – jazda, lot, płynięcie – też jest naturalny. Stąd też flyget/bussen/tåget/färjan/spårvagnen/bilen går! Tak więc kojarzmy går z naturalnym sposobem przemieszczania się dla podmiotu.

Flyget går klockan sju på kvällen.

Samolot odlatuje o siódmej wieczorem.

Färjan till Helsingfors går om femton minuter, vi måste skynda oss!

Prom do Helsinek odpływa za piętnaście minut, musimy się pospieszyć!

ÅKER

To już nienaturalny sposób przemieszczania się, czyli np. przy użyciu maszyny czy pojazdu.

Åker du bil eller buss till jobbet?

Jedziesz samochodem czy autobusem do pracy?

Jag åker båt till jobbet; jag jobbar på ett hotell som ligger på en ö.

Płynę łodzią do pracy; pracuję w hotelu, który leży na wyspie.

Min kusin bor i USA, så jag brukar åka dit och besöka henne vartannat år.

Moja kuzynka mieszka w USA, więc zwykle latam tam i odwiedzam ją co drugi rok.

Min pappa åker bill till och med när han vill handla i butiken. Jag föredrar att gå och få lite motion.

Mój tata jeździ samochodem nawet, gdy chce zrobić małe zakupy. Ja wolę się przejść i trochę poruszać.

Częstym błędem jest ”jag går till Spanien på semester”. Mówię wtedy zawsze, że tak powiemy tylko, jeśli serio chcemy przemierzyć jakiś znaczny dystans pieszo, np. idąc na pielgrzymkę.

Vart vill du åka på semester? Jag vill åka till Spanien! Jag drömmer om att gå hela den spanska pilgrimsleden från Pyrenéerna till Santiago de Compostela.

Dokąd chcesz jechać na urlop? Chcę pojechać do Hiszpanii! Marzę o tym, żeby przejść cały hiszpański szlak pielgrzymkowy od Pirenejów, aż do Santiago de Compostela.

Min mamma har gått från Gdansk till Czestochowa två gånger.

Moja mama dwa razy przeszła od Gdańska do Częstochowy.

KÖR

To jak w tym układzie wypada kör? Jest chyba najmniej problematycznym z trzech omawianych dziś czasowników, gdyż oznacza prowadzić samochód (czy też jechać, ale pod warunkiem, że podmiot jest kierowcą), albo podwozić gdzieś kogoś.

Annika kör en Volvo och gillar inte att köra Jonas Toyota.

Annika prowadzi Volvo i nie lubi powadzić Toyoty Jonasa.

Mina föräldrar körde mig till flygplatsen.

Moi rodzice podwieźli mnie na lotnisko.

Kan du köra mig till stationen? Annars hinner jag inte till universitetet!

Możesz mnie podwieźć na stację? W innym przypadku nie zdążę na uniwerek! (UWAGA! Nie powiemy „kan du åka mig till stationen?”)

Emil älskar att köra taxi, men han gillar inte att köra på nätterna.

Emil kocha prowadzić taksówkę, ale nie lubi jeździć w nocy.

UWAGA! Emil älskar att åka taxi, men han gillar inte att åka på nätterna. – Emil kocha jeździć taksówką, ale nie lubi jeździć w nocy. W tym zdaniu Emil może być po prostu pasażerem taksówki, natomiast w zdaniu z kör jest kierowcą.

Mamy nadzieję, że rozjaśniliśmy Wam temat 😀 Macie jeszcze jakieś pytania, albo przykłady? Åker ni bil till jobbet eller går ni? Arbetar ni hemifrån? Går ni fortfarande till skolan eller universitetet? Kör ni Volvo? 😀 Berätta! A w czwartek widzimy się w quizie z dzisiejszego tematu!

Tekst: Anna Hamanowicz

Pozostałe posty

Halo Szwecja! #196

Czy szwedzcy uczniowie mają problemy z czytaniem? Czy między Malmö a Kopenhagą powstanie metro? I czy korzystanie z chatu GPT to oszustwo? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem informacji mogli […]

Czytaj więcej

Svenska till vardags – i klassrummet del 2

Witam ponownie początkujących uczniów szwedzkiego! Jeżeli nie czytaliście pierwszej części tego wpisu, to chciałabym go Wam serdecznie polecić – nauczycie się tam poleceń, które przeczytacie w podręczniku i usłyszycie od nauczyciela podczas lekcji. Poniższy wpis zawiera natomiast najważniejsze zdania, pytania i odpowiedzi, które na pewno przydadzą się Wam na lekcjach szwedzkiego. Gotowi? Pamiętajcie, że w […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #195

Jaką formę obostrzeń dla imigrantów proponuje rząd? Czy handel internetowy w Szwecji ma się dobrze? I czy wśród załogi statku Vasa mogły być kobiety? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Śpiewaj z Humlą! #8 – Fångad av en stormvind

Tegoroczną Eurowizję wygrała Szwecja z Loreen i piosenką Tattoo. Korzystając z okazji chciałam wspomnieć inną szwedzką artystkę, która kilka razy wystąpiła na Eurowizji. Chodzi oczywiście o Carolę, która aż trzy razy pojawiła się na konkursie – w 1983, 1991 i 2006. Więcej na ten temat przeczytacie w moim wpisie TOP 5: ciekawostki o Melodifestivalen. Dzisiaj […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #194

Czy ekologiczna żywność jest w Szwecji popularna? Jakie nowe wytyczne trafiły do szwedzkiej branży filmowej? Jakiego nowego odkrycia dotyczącego autyzmu dokonali naukowcy z Uppsali? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Ogarniamy zaimki pytające!

Hejsan! Zaczynacie dopiero przygodę ze szwedzkim i chcecie nauczyć się najważniejszych słów niezbędnych do zadawania pytań? A może potrzebujecie szybkiej powtórki? Chcecie sprawdzić, czy znacie wszystkie zaimki pytające? Zapraszam Was do dzisiejszego bloga! Zanim zaczniemy z przykładami: w szwedzkim nie istnieje pytajnik „czy”. Pytania, które na polski przetłumaczymy jako „czy studiujesz?” czy „czy lubisz szwedzki?”, […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #193

Ile osób w Szwecji mieszka samotnie? Jak wiedzie się w Szwecji firmom związanym z handlem? Czy szwedzkie przedszkolaki uczą się już o zrównoważonym rozwoju? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Svenska till vardags – i klassrummet del 1

Witam serdecznie wszystkich świeżo upieczonych uczniów szwedzkiego! Jeżeli wizja nauczenia się tego języka jest dla Was stresująca, to nie bójcie się – każdy z nas kiedyś zaczął przygodę ze szwedzkim i nie zawsze te początki były łatwe 😊. Żeby ułatwić Wam pierwsze kroki w tym godnym podziwu wyzwaniu, przygotowałam dla Was listę przydatnych zwrotów, które […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #192

Czy w szwedzkich szkołach dzieci dostają bezpłatne śniadanie? Czy warto samodzielnie przygotowywać posiłki dla niemowlaków? Z jakiego powodu coraz więcej szwedzkich uczniów uczy się z domu? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza […]

Czytaj więcej

Nie taki diabeł straszny, jak go malują! Czyli jak oswoić partikelverb? #17 LEVA

Jak tam żyjecie, drodzy miłośnicy szwedzkiego? Mam nadzieję, że dobrze, bo dziś skupimy się na czasowniku leva i jego ukrytych znaczeniach! Jeżeli temat partikelverb jest dla Was nowy (koniecznie nadróbcie moje poprzednie wpisy!), to pozwólcie, że przytoczę kilka najistotniejszych informacji. Partikelverb są czasownikami, które łączą się z partykułą i zmieniają dzięki temu znaczenie. Partykuła to […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #191

Czy osoby pracujące w opiece nad starszymi będą musiały zdać test językowy? Czy w Szwecji znajdziemy nielegalne odpady? I jak najlepiej oczyścić miejskie powietrze? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Kącik piosenki disneyowskiej #21 – Visa dig

Jednym z największych hitów wytwórni Disneya ostatnich lat okazała się Kraina Lodu (Frost), bijąca wszelkie rekordy popularności. W 2019 ukazała się druga, pełnometrażowa część tej opowieści i okazała się kolejnym sukcesem. Pobiła rekord pierwszej części i jest drugim najbardziej dochodowym (näst mest inkomstbringande) filmem animowanym w historii (zarobiła niemal półtora miliarda dolarów!) Piosenka „Chcę uwierzyć […]

Czytaj więcej