Quiz #90 Ogarniamy partikelverb z czasownikiem BLI!
Po wczorajszym wpisie o partikelverb z czasownikiem BLI czas na porzadną powtórkę! Zapraszamy!
Czytaj więcejRestrykcje są powoli zdejmowane, małymi krokami wracamy do normalności. Emocje trochę opadły, skończyło się kompulsywne czytanie newsów i statystyk. Tak więc nadeszła dobra pora na analizę językową fenomenu obecnej pandemii – nazywam to fenomenem, bo w szwedzkim powstało sporo nowych słów związanych z koronawirusem. Najpierw jednak przyjrzymy się ewolucji samej nazwy choroby w języku szwedzkim. Vi kör!
Na samym początku, gdy bardzo niewiele było wiadomo na temat nowego wirusa, szwedzkie media pisały w swoich raportach o poważnej chorobie płuc z Chin – en allvarlig lungsjukdom i Kina, tudzież chińskim wirusie płuc – kinesiskt lungvirus, czy grypą z Wuhan, Wuhaninfluensan. Jak widzicie, wszystkie nazwy mają bardzo ważny wspólny mianownik, umiejscowienie geograficzne. Dlatego w tych wczesnych raportach znajdziemy zwroty: från Hubeiprovinsen, i Kina, i staden Wuhan. Możemy to porównać np. do spanska sjukan, czyli grypy hiszpanki. Nagłaśnianie w mediach miejsca pochodzenia pandemii spowodowało wzrost rasizmu wobec Chińczyków i innych mieszkańców Azji Wschodniej.
Inną grupą nazw chorób stanowią nazwy odnoszące się do zwierząt, które przenoszą wirusy. W przypadku covid-19 mamy do czynienia z fladdermussjukan – chorobą nietoperzy. Ale wystarczy sięgnąć pamięcią w niedaleką przeszłość i zobaczymy podobną logikę w innych nazwach – galna ko-sjukan (choroba wściekłych krów), fågelinfluensan (ptasia grypa) i svininfluensan (świńska grypa).
A teraz ciekawostka – Światowa Organizacja Zdrowia (Världshälsoorganisationen) jest odpowiedzialna za nadawanie chorobom imion. Nazwy te muszą spełniać trzy kryteria: muszą być dokładne i konkretne, żeby personel medyczny mógł pracować efektywniej, muszą być proste dla laików, oraz nie mogą wyróżniać konkretnej grupy, aby zapobiec atakom i uprzedzeniom. Stąd też oficjalna nazwa koronawirusa – sars-coronavirus-2, i samej choroby – covid-19 (od roku 2019).
To teraz garść ciekawych, nowych szwedzkich słów. Na pierwszy ogień idą słowa, którymi pewnie część z nas mogłaby się określić – hobbyepidemiolog i soffepidemiolog. I tak, oznaczają dokładnie to, co myślicie – epidemiologów – amatorów, których nam się ostatnio w Internetach narobiło 😊. Är du lite av en soffepidemiolog? Słowem o mocno negatywnym zabarwieniu będzie natomiast covidiot – osoba, która zupełnie ignoruje zalecenia ministerstwa zdrowia, albo też neguje pandemię.
Mówi się też o folkhälsonationalism, czy rzadziej coronanationalism albo coronapatriotism. Chodzi tu o specyficzny rodzaj patriotyzmu – o odpowiedzialne zachowanie w czasie pandemii. Innym słówkiem, na które być może się natknęliście, jest corontän, czyli połączenie corona i karantän (korontanna? :D).
Znacie więcej neologizmów związanych z tym dziwnym czasem? Używacie którychś z nich? Är ni hobbyepidemiologer?:))) Widzimy się w jutrzejszym quizie!
Tekst powstał na podstawie artykułu z ISOF oraz lektury bloga Språktidningen.
Tekst: Anna Hamanowicz
Po wczorajszym wpisie o partikelverb z czasownikiem BLI czas na porzadną powtórkę! Zapraszamy!
Czytaj więcej
Kto się stęsknił za partikelverb? Wracamy po długiej przerwie! Trzeba rozgrzać nieco szare komórki w tym nowym roku : ) Bohaterem dzisiejszego wpisu jest czasownik bli! Bli to jeden z pierwszych czasowników, jakich się uczymy. Oznacza on być, stawać się. Ma szerokie zastosowanie w mowie potocznej i najróżniejszych wyrażeniach. Dziś poznamy jego dodatkowy atut, a […]
Czytaj więcej
Jakie nowe książki o Saamach pojawiają się na szwedzkim rynku? Czy list w butelce może dotrzeć do swojego nadawcy? I jak język szwedzki zainfekować się koronavirusem? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza […]
Czytaj więcej
Czy po wczorajszym wpisie o bardzo szwedzkich słówkach wiecie już czym jest mångata? I jak powiedzieć, że mamy na coś ochotę? W ramach powtórki zapraszamy na quiz!
Czytaj więcej
Witajcie w nowym roku! Mam nadzieję, że wśród Waszych postanowień noworocznych znajduje się nauka szwedzkiego. Ja postanowiłam sobie pisać dla Was nowe, ciekawe teksty, dlatego bez zbędnego przeciągania ruszamy z czwartą już odsłoną bardzo szwedzkich słówek! 1. Sugen To słowo możecie kojarzyć ze wczesnych lekcji szwedzkiego. Być może tak jak ja nie zastanawialiście się zbyt […]
Czytaj więcej
Która lubiana przez Szwedów książka doczekała się kolejnej ekranizacji? Czy nostalgiczni ludzie są też bardziej kreatywni? I dlaczego zagraniczne audiobooki tak trudno dostać w Szwecji? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym […]
Czytaj więcej
Ostatni moment na małą powtórkę szwedzkiego tym roku! Przed świętami wrzuciliśmy Wam artykuł o tym jak zbudować perfekt particip w grupie trzeciej czasowników, a dziś dokładamy do tego praktyczny quiz! A jeśli masz chwilę czasu, to wpadnij powtórzyć też teorię do perfekt participu grupy pierwszej i drugiej oraz quizy do grupy pierwszej i drugiej. No […]
Czytaj więcej
Wiem, że już wszyscy wyczekujecie wolnych dni i barszczu z uszkami, ale zostańcie z nami jeszcze dziś. Na naszym fanpage’u widzieliście już pewnie informacje na temat trzeciej grupy czasowników. Wiecie, co to oznacza – dziś ogarniamy trzecią grupę perfekt particip! Jeśli nie czytaliście pierwszej i drugiej części tej serii, to chwilę na Was zaczekam. Czasowniki […]
Czytaj więcej
Czy seniorzy lubią Internet? I co grozi szwedzkim mediom? Oraz jakie są najdziwniejsze szwedzkie tradycje świąteczne? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem informacji mogli też poćwiczyć język szwedzki. W ten […]
Czytaj więcej
Gustaw VI Adolf,czwartego września 1945, co drugi czwartek, osiemnastego każdego miesiąca – wiecie jak to powiedzieć po szwedzku? Jeśli jeszcze się zastanawiacie to koniecznie przeglądnijcie nasz wczorajszy wpis o liczebnikach porządkowych, a jeśli chcecie sprawdzić swoją wiedzę od razu to zapraszamy na quiz!
Czytaj więcej
Podejrzewam, że wielu z Was odlicza już dni, które zostały do Świąt. Zastanawiam się, czy robicie to po polsku, czy może próbujecie po szwedzku, żeby w oczekiwania na Święta wpleść jeszcze odrobinę nauki szwedzkiego. Jeśli widzieliście już ten mały wstęp do tematu na fanpage’u Humli, to doskonale wiecie, czym się dziś zajmiemy. Dziś bierzemy na […]
Czytaj więcej
Co jest tematem przewodnim dorocznego konkursu na piernikowy domek? Jak zakończył się niemiecki spór o prawa do piosenki o Pippi? Które świąteczne utwory są najpopularniejsze w Szwecji? I jaką decyzję podjęła IKEA? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie […]
Czytaj więcej