Blog

Autor: Ania Kicka

Data dodania: 16 września, 2020

Är du en riktig sömntuta? Rozmawiamy o śnie i pobudce po szwedzku!

Dni powoli się skracają, a co za tym idzie – robimy się bardziej senni (sömniga). Rano nie zawsze słyszymy budzik (väckarklocka), a przecież często musimy obudzić (väcka) też kogoś… Z tych nerwów może nam być ciężko zasnąć (somna) w nocy, przez co potem z paniką odkrywamy, że zaspaliśmy (försöva sig) do pracy, szkoły… Ale wiecie, co? Od dziś przynajmniej jeden stres Wam odejdzie. Bo dziś poznacie z nami najważniejsze czasowniki związane ze snem i budzeniem się, żeby łatwiej Wam było opisać okoliczności spóźnienia😊. Nauczycie się też ich odmiany w różnych czasach i poczytacie przykłady, które pomogą Wam zapamiętać te czasowniki w odpowiednim kontekście. Zaczynamy!

ZASYPIAĆ:  SOMNA – SOMNAR – SOMNADE – SOMNAT 

Jag somnade sent igår och därför kände jag mig sömnig hela dagen. – Zasnąłem wczoraj późno i dlatego dziś jestem senny cały dzień.

Min väninna ringde mig mitt i natten. Sedan var det svårt för mig att somna om. – Moja przyjaciółka zadzwoniła w środku nocy. Potem trudno było mi na nowo zasnąć.

Tar du sömntabletter? Jag kan inte somna utan dem. – Bierzesz tabletki na sen? Nie mogę bez nich zasnąć.

Min man är en riktig sömntuta, han somnar klockan 10 och vaknar klockan 9! – Mój mąż jest prawdziwym śpiochem, zasypia o 10-ej i budzi się o 9-ej!

Jak widzicie, poza czasownikiem somna, pojawiły się tu nam słowa sömnig, sömntuta i sömntabletter (od sömn – sen). Koniecznie zapiszcie je sobie razem z tym nowym czasownikiem!

SPAĆ: SOVA – SOVER – SOV – SOVIT

När jag kommer hem ska jag lägga mig på soffan och försöka sova en stund. – Kiedy przyjdę do domu, położę się na sofie i spróbuję chwilę pospać.

Jag är jättetrött idag för jag sov nästan inte alls i natt.  Jestem dziś strasznie zmęczony, bo prawie w ogóle nie spałem w nocy.

Vill du dela min sovsäck eller föredrar du att sova på golvet? – Chcesz się podzielić moim śpiworem, czy wolisz spać na podłodze?

Tutaj słówkiem od czasownika sova jest sovsäck – śpiwór. Zapisujemy!:)

ZASPAĆ:  FÖRSOVA SIG – FÖRSOVER SIG – FÖRSOV SIG – FÖRSOVIT SIG

Försov dig inte till jobbet bara! – Tylko nie zaśpij do pracy!

UŚPIĆ, USYPIAĆ: SÖVA – SÖVER – SÖVDE – SÖVT

Zanim podam Wam przykłady zastosowania söva, mam ważną uwagę: SÖVA różni się od SOVA tylko jedną samogłoską, a obie te samogłoski mogą być dla nas dość trudne do wymówienia. Dlatego koniecznie ćwiczcie wymowę, żeby potem nie było nieporozumień 😊 To teraz przejdźmy do przykładów.

Innan Ola skulle opereras sövde narkosläkaren honom. – Zanim Ola został zoperowany, anestezjolog uśpił go (podał mu narkozę).

Jag kan inte ringa dig just nu. Jag måste söva min baby först. – Nie mogę do ciebie teraz zadzwonić. Muszę najpierw uśpić mojego dzidziusia.

Att söva och operera en gammal hund är ett riskfyllt projekt och man vet aldrig riktigt hur det kommer att gå. – Uśpienie i operowanie starego psa jest ryzykownym przedsięwzięciem, nigdy nie wiadomo, jak pójdzie.

Jak widzicie czasownik ”usypiać” może mieć różne znaczenia, dlatego też niektórzy przy usypianiu dzieci używają zamiennego czasownika natta, -ar.

To teraz, żeby Was trochę obudzić, przećwiczymy sobie czasowniki opisujące budzenie, budzenie się i czuwanie w nocy  : )

BUDZIĆ SIĘ: VAKNA – VAKNAR – VAKNADE – VAKNAT

Jag vaknade alldeles för sent i morse. – Dziś rano zbudziłam się o wiele za późno.

Vakna! Klockan är redan 10! – Budź się! Jest już dziesiąta!

I dla kontrastu:

BUDZIĆ KOGOŚ: VÄCKA – VÄCKER – VÄCKTE – VÄCKT

Kan du väcka mig kl. 7? Jag är rädd för att jag inte kommer att höra väckarklockan. – Możesz mnie zbudzić o 7-ej? Boję się, że nie usłyszę budzika.

Jak widzicie, väckarklockan pochodzi od czasownika väcka. Jeśli macie problem z zapamiętaniem różnicy między vakna i väcka, to pomyślcie o budziku, który Was budzi – Väckarklockan väcker mig och jag vaknar.

CZUWAĆ: VAKA – VAKAR – VAKADE – VAKAT

Barnen var sjuka och föräldrarna hade vakat hela natten.  Dzieci były chore i rodzice czuwali całą noc.

Igår vakade jag hela natten för jag ville se matchen som sändes klockan tre på morgonen. – Wczoraj czuwałem (nie spałem) całą noc, bo chciałem obejrzeć mecz, który nadawali o 3-ej rano.

Uff, ile nowych wiadomości! Det räcker för idag, annars somnar vi 😊)) Widzimy się jutro w quizie!

Tekst: Anna Hamanowicz

Pozostałe posty

Ogarniamy szwedzką gramatykę! Zaimki osobowe

Hejsan! Dzisiejszy wpis jest skierowany do osób zaczynających naukę szwedzkiego, gdyż zajmiemy się w nim nauką zaimków osobowych. Chodzi o słowa typu ja, ty, on, ona, etc. O ile w polskim często pomijamy zaimki i mówimy np. „idę do sklepu”, „poszła do szkoły”, „robimy obiad”, o tyle w szwedzkim zawsze potrzebujemy zaimka. Powód jest bardzo […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #196

Czy szwedzcy uczniowie mają problemy z czytaniem? Czy między Malmö a Kopenhagą powstanie metro? I czy korzystanie z chatu GPT to oszustwo? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem informacji mogli […]

Czytaj więcej

Svenska till vardags – i klassrummet del 2

Witam ponownie początkujących uczniów szwedzkiego! Jeżeli nie czytaliście pierwszej części tego wpisu, to chciałabym go Wam serdecznie polecić – nauczycie się tam poleceń, które przeczytacie w podręczniku i usłyszycie od nauczyciela podczas lekcji. Poniższy wpis zawiera natomiast najważniejsze zdania, pytania i odpowiedzi, które na pewno przydadzą się Wam na lekcjach szwedzkiego. Gotowi? Pamiętajcie, że w […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #195

Jaką formę obostrzeń dla imigrantów proponuje rząd? Czy handel internetowy w Szwecji ma się dobrze? I czy wśród załogi statku Vasa mogły być kobiety? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Śpiewaj z Humlą! #8 – Fångad av en stormvind

Tegoroczną Eurowizję wygrała Szwecja z Loreen i piosenką Tattoo. Korzystając z okazji chciałam wspomnieć inną szwedzką artystkę, która kilka razy wystąpiła na Eurowizji. Chodzi oczywiście o Carolę, która aż trzy razy pojawiła się na konkursie – w 1983, 1991 i 2006. Więcej na ten temat przeczytacie w moim wpisie TOP 5: ciekawostki o Melodifestivalen. Dzisiaj […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #194

Czy ekologiczna żywność jest w Szwecji popularna? Jakie nowe wytyczne trafiły do szwedzkiej branży filmowej? Jakiego nowego odkrycia dotyczącego autyzmu dokonali naukowcy z Uppsali? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Ogarniamy zaimki pytające!

Hejsan! Zaczynacie dopiero przygodę ze szwedzkim i chcecie nauczyć się najważniejszych słów niezbędnych do zadawania pytań? A może potrzebujecie szybkiej powtórki? Chcecie sprawdzić, czy znacie wszystkie zaimki pytające? Zapraszam Was do dzisiejszego bloga! Zanim zaczniemy z przykładami: w szwedzkim nie istnieje pytajnik „czy”. Pytania, które na polski przetłumaczymy jako „czy studiujesz?” czy „czy lubisz szwedzki?”, […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #193

Ile osób w Szwecji mieszka samotnie? Jak wiedzie się w Szwecji firmom związanym z handlem? Czy szwedzkie przedszkolaki uczą się już o zrównoważonym rozwoju? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej

Svenska till vardags – i klassrummet del 1

Witam serdecznie wszystkich świeżo upieczonych uczniów szwedzkiego! Jeżeli wizja nauczenia się tego języka jest dla Was stresująca, to nie bójcie się – każdy z nas kiedyś zaczął przygodę ze szwedzkim i nie zawsze te początki były łatwe 😊. Żeby ułatwić Wam pierwsze kroki w tym godnym podziwu wyzwaniu, przygotowałam dla Was listę przydatnych zwrotów, które […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #192

Czy w szwedzkich szkołach dzieci dostają bezpłatne śniadanie? Czy warto samodzielnie przygotowywać posiłki dla niemowlaków? Z jakiego powodu coraz więcej szwedzkich uczniów uczy się z domu? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza […]

Czytaj więcej

Nie taki diabeł straszny, jak go malują! Czyli jak oswoić partikelverb? #17 LEVA

Jak tam żyjecie, drodzy miłośnicy szwedzkiego? Mam nadzieję, że dobrze, bo dziś skupimy się na czasowniku leva i jego ukrytych znaczeniach! Jeżeli temat partikelverb jest dla Was nowy (koniecznie nadróbcie moje poprzednie wpisy!), to pozwólcie, że przytoczę kilka najistotniejszych informacji. Partikelverb są czasownikami, które łączą się z partykułą i zmieniają dzięki temu znaczenie. Partykuła to […]

Czytaj więcej

Halo Szwecja! #191

Czy osoby pracujące w opiece nad starszymi będą musiały zdać test językowy? Czy w Szwecji znajdziemy nielegalne odpady? I jak najlepiej oczyścić miejskie powietrze? Wszystko to w naszym najnowszym przeglądzie szwedzkich mediów. Tytuł każdego opisanego przez nas artykułu zawiera link z wiadomością w języku szwedzkim, oraz oznaczenie stopnia trudności tekstu, tak abyście poza samym zdobywaniem […]

Czytaj więcej