Sommarlov och semester

Du ska inte tro det blir sommar… choć w takim upale ciężko o to 🙂 Czy Wy też ostatnio nucicie w kółko Idas sommarvisa, czy jakimś dziwnym sposobem uchowaliście się od tego utworu? Jeśli już zaczęliście nynna (nucić) tę chyba najbardziej wakacyjną szwedzką piosenkę, to możemy przejść do naszego dzisiejszego tematu, czyli słownictwa związanego z wakacjami.

Na początek zastanówmy się, jaką pogodę wybralibyśmy na idealne wakacje:

det är kvavt – jest duszno

det är molnigt – jest pochmurno

det är soligt – jest słonecznie

det haglar – pada grad

det är regnigt – jest deszczowo

det är blåsigt – jest wietrznie

Czy ważne są dla Was höga temperaturer czy låga temperaturer? Bo ja, szczerze mówiąc, wolałabym się owinąć w täcke i podkręcić värmeelement, niż włączać na maxa luftkonditionering i nie móc wychodzić na balkong.:’’( Det är 38 grader idag i Heidelberg. Hur varmt är det i din stad idag?

Jaki typ wakacji preferujecie?

åka båt – płynąć łódką

åka till fjällen – jechać w góry

åka till landet – jechać na wieś

åka utomlands – jechać za granicę

bada i havet/sjön – kąpać się w morzu/jeziorze

paddla kanot – płynąć kajakiem

tälta – rozbijać namiot

Pewnie obiły się Wam o uszy słowa lov, ferie i semester. Ale czy umiecie je rozróżnić? Wszystkie oznaczają dni wolne, musimy tylko się zorientować, od czego są wolne. Lov i ferie są dniami wolnymi od szkoły. Lov dosłownie oznacza „pozwolenie”, rozwijając – pozwolenie na wolne od nauki. I stąd mamy w szwedzkim takie słowa jak skollov, jullov, sommarlov, vinterlov, sportlov, påsklov, höstlov… Znacie jakieś jeszcze?

Swoją drogą – znacie powiedzenie tack och lov, czyli na szczęście?

Ferie pochodzi z łacińskiego feriæ, które najpierw znaczyło „dni świąteczne”, już ponad 400 lat temu przejęło znaczenie podobne do lov – wolne od nauki. To słowo najczęściej występuje w liczbie mnogiej, jako ferier.

Semester natomiast jest wolnym od pracy; to słówko również pochodzi z łaciny i początkowo znaczyło „sześciomiesięczny okres”. Od około 300 lat używa się go w szwedzkim w znaczeniu wolnego od pracy. W 1938 ustanowiono urlop płatny.

To, co może Was zaskoczyć, to to, że semester po szwedzku nie będzie znaczył semestru, tak jak w polskim, angielskim, niemieckim, hiszpańskim, czy nawet duńskim i norweskim. Po szwedzku semester to tylko i wyłącznie urlop czy wczasy, a semestr w naszym rozumieniu to, olaboga, termin (vårtermin, hösttermin). To jeszcze tylko dodam, że taki nasz termin czy deadline, to po szwedzku np. förfallodag albo tidpunkt.

Teraz kolej na Was! Åker ni på semester eller har ni sommarlov? Vad ska ni göra? Vart ska ni åka? Ska ni åka till Sverige eller till något annat land? Eller stannar ni hemma och vilar? Berätta! : )))

Tekst: Anna Hamanowicz